سند ۲۰۳۰: دستورالعملی برای توسعه پایدار یا ترجمه یک خیال جاه طلبانه برای غارت جهان


حسن محرابی مقدم: تاملی تطبیقی در مبانی نظری مقام معظم رهبری و دیدگاه صاحبنظران منتقد غرب به سند ۲۰۳۰؛

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، حسن محرابی مقدم کارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیت از دانشگاه تربیت مدرس و رئیس منابع انسانی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان در یادداشتی که در مشهد فوری منتشر شده است گفت: با توجه به تذکر مجدد رهبر انقلاب در دیدار تصویری با وزیر و معاونان آموزش و پروش در روز گذشته و ابراز نگرانی صریح ایشان مبنی بر این که “دشمن قصد دارد کاری را که بوسیله نظامی از انجام آن ناتوان است، با نفوذ و از راههایی مانند سند ۲۰۳۰ و ساختن انسان‌هایی تربیت کند که مثل او فکر و اهداف عملیاتی او را پیاده کنند تا زمینه غارت ملتها فراهم شود.”

از بررسی نگاه منتقدان غرب به سند ۲۰۳۰ این نکته را در می یابیم این تاکیدات مکرر رهبر انقلاب را نسبت به خطرات و ابعاد و زوایای پنهان سند ۲۰۳۰،  از طرف صاحبنظران و متفکرین  باید هم به  عنوان نگاه یک رهبر مقتدر و پیشرو در عرصه اندیشه سیاسی جهان و هم به عنوان دیدگاه علمی یک اندیشمند صاحبنظر و مسلط به ابعاد و زوایای سند ۲۰۳۰ مورد مطالعه قرارداد. چرا که با مطالعه و تطبیق استدلالات و اندیشمندان آزاد اندیش غرب درباره سند ۲۰۳۰ با انتقادات مطرح در مبانی نظری مقام معظم رهبری در می یابیم که انتقادات در هر دو دیدگاه انتقاداتی اولا بنیادی  و و ثانیاً جهانشمول می می باشند که مصادیق آن در سخنرانی اخیر آمده است  .

از آنجا که بیشترین دغدغه های رهبر انقلاب نسبت به سند ۲۰۳۰ دغدغه های حوزه تعلیم و تربیت است خوب است بدانیم بنیادی ترین انتقادات نسبت کلیات  این سند در غرب هم در تمامی ابعاد و محورهای سند ۲۰۳۰ از سوی اندیشمندان حوزه تعلیم وتربیت مطرح شده است. مارکوس لووی و نیکول ریپین ازجمله صاحبنظران آلمانی حوزه تعلیم وتربیت ومحققان موسسه توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی هستند که انتقاداتشان را به این سند می توان به عنوان موید دغدغه های رهبر انقلاب در محورهای مذکور دانست.

لازم به ذکر است این افراد در یک تلاش علمی ضمن ارائه یک مقاله علمی بنیادی در نقد ۲۰۳۰ مجموعه ای از مقالات را با محوریت انتقاد بر سند ۲۰۳۰ گردآوری کرده اند. این محققان معتقدند این سند بیش از آن که دستورالعملی برای توسعه پایدار باشد یک خیال جاه طلبانه برای دگردیسی جهان است که می توان به عنوان یک دیگر از مصادیق وجوه مشترک دیدگاه  رهبر انقلاب با اندیشمندان غرب راجع به این سند دانست چرا که رهبر انقلاب این سند را عاملی برای غارت ملت ها می دانند و این محققان در استعاره ای تامل برانگیز این سند را خیالی جاه طلبانه برای دگر دیسی جهان نام نهاده اند.

سئوال این جاست که در پی اجرای این سند قرار است چه دگر دیسی در جهان اتفاق بیفتد که حتی اندیشمندان دغدغه مند غرب هم نگران اجرای آن هستند. به نظر می رسد این صاحبنظران با این نامگذاری قصد دارند این هشدار را بدهند که متولیان اجرای این سند خیال هایی با اهداف جاه طلبانه در سر ترسیک کرده اند که با اجرای این سند درصدد هستند این خیال های های جاه طلبانه به حقیقت تبدیل شود چرا که با دیدگاه ژرف اندیشانه دیدگاه رهبر به راحتی برده از ابعاد پنهان این جاه طلبی مندرج در برداشته شده است و آن چیزی نیست جز غارت منابع مادی و مایملک کشورهای جهان .از طریق تربیت انسان‌هایی که در خدمت اهداف عملیاتی متولیان اجرای سند ۲۰۳۰ خواهند بود.

در اینجا لازم است برای تشریح دقیق این اهداف به مهمترین ویژگی های بارز تفاوت سند ۲۰۳۰  به عنوان سند توسعه نسبت به اسناد گذشته توسعه از نظر لوی و رپین اشاره کرد. این محققان معتقدند متولیان تدوین دستورالعمل ۲۰۳۰ با تکیه تجارب برناکامی های گذشته خود در تدوین اسناد توسعه در سند ۲۰۳۰ حوزه های بسیار گسترده تری را در دستور کار خودقرار داده اند به این معنا که سند توسعه ۲۰۳۰علاوه  بر مسائل اقتصادی (نظیر صنعتی شدن، زیرساخت ها و بازارهای کار) مسائل محیطی ( نظیر تغییرات جوی و آب وهوایی و حفاظت از منابع خاکی و دریایی اکوسیستم ها و  اقیانوس ها) مسائل حکومتی (نظیر تحقق عدالت از طریق افزایش سطح قابلیت پیش بینی پذیری و  اشتراک پذیری (قدرت)موسسات ونهادهای درون حکومت ها) مد نظر قرار گرفته است.

از جمله نکات تامل برانگیز دیگری که این محققان مذکور درباه این سند مطرح کرده اند این است که اولا در سند ۲۰۳۰ اهداف آن در قالب مسائل تعریف شده است یعنی این اهداف بصورت  مسائلی تعریف شده اند که جهان کنونی باید برای آن چاره اندیشی نماید دوم این که راه حل برون رفت از این مسائل را به کلیدواژه «توسعه» پیوند زده اند به این معنی که به طور غیر مستقیم با استمداد از واژه «توسعه» زمینه اجرایی اهداف و منویات جاه طلبانه خود را به سایر موضوعاتی که ارتباطی با توسعه ندارد تسری داده اند.

در قدم بعد برای این که تحقق اهداف آن را از حالت یک اعلامیه هزاره خارج کنند سند ۲۰۳۰ را به عنوان یک دستورالعمل غیر قابل اجتناب در دستورکار سازمان ملل قرار داده و به تصویب رسانده اند و در گام پایانی  نیز که می توان از آن به عنوان هدف اصلی اجرای این دستورالعمل یاد کرده اند این نکته است است که برخلاف اعلامیه هزاره در این دستورالعمل پیوند وثیقی بین مسائل تعریف شده و دغدغه های اصلی کشورهای توسعه یافته ایجاد شده است.

بر همین اساس  مجموع  انتقادات بنیادین را که این  صاحبنظران به سند ۲۰۳۰  وارد کرد می توان در همین جمله مقام معظم رهبری خلاصه کرد: دشمن قصد دارد کاری را که بوسیله نظامی از انجام آن ناتوان است، با نفوذ و از راههایی مانند سند ۲۰۳۰ انجام دهد که ترسیم بیشتر این ابعاد از حوصله این کلام خارج است.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *