مقدمه مترجم:
کلام الهی در قرآن همواره انسان را به تفکر و تأمل در تمامی مسائل دعوت کرده است. مثلاً در سوره یوسف آیه ۱۰۹ در ترجمه قسمتی از آیه، خداوند می‌فرمایند: آیا در روی زمین نمی‌گردند تا بنگرند که پایان کار پیشینیانشان چه بوده است؟
اگر این جمله را در تمام زندگی و در حرفه و به خصوص در رشته علوم اطلاعات و کتابخانه به کار ببندیم؛ سؤالات بسیار گوناگونی به ذهن ما می‌رسد. مثلاً اینکه گذشتگان چگونه دانش خود را به نسل‌های بعدی منتقل می‌کردند؟ برای انتقال دانش چه ابزاری را به کار می‌بردند؟ این دانش چگونه حفظ می‌شد؟ ابزار حفظ دانش چگونه تکامل یافت تا به صورت کتاب امروزی برسد؟ و سؤالاتی از این قبیل که ما را به خواندن در مورد تاریخچه کتاب و قدیمی‌ترین منابع که چگونه بوده‌اند ترغیب می‌کند. باشد که متن زیر بتواند برانگیزنده ما برای رسیدن به سؤالاتمان باشد.
قدیمی‌ترین گنجینه از ۱۲ کتابخانه بزرگ:
ما از برخی از کتابخانه‌های مورد علاقه خود پرسیدیم: قدیمی‌ترین آیتم در مجموعه شما چیست؟
وقتی شروع به فکر کردن درباره قدیمی‌ترین کتاب‌های کتابخانه می‌کنید، مشکلاتی به وجود می‌آید که شما می توانیدآن را حل کنید: قدیمی‌ترین کتاب در هر شهر خاصی چیست؟ قدیمی‌ترین کتاب دنیا چیست؟ خوب، منظور شما از کتاب چیست؟ قدیمی‌ترین متن نوشتاری؟ قدیمی‌ترین دست‌نوشته؟ قدیمی‌ترین مطالب چاپ‌شده؟ قدیمی‌ترین جلد کتاب؟ کتابداران این‌گونه سؤالات را بسیار جدی مطرح می‌کنند، بنابراین هنگامی که اطلس آبسکورا با برخی از کتابخانه‌های مورد علاقه ما تماس گرفت تا درباره قدیمی‌ترین کتاب‌ها در مجموعه‌های کتابخانه‌ها بپرسد، ما با اطلاعات فراوان در مورد گنجینه‌هایی که از آن‌ها نگهداری می‌کنند؛ مواجه شدیم.
به عنوان مثال، کتابخانه عمومی نیویورک نه تنها لوح‌هایی به خط میخی از انجیل قرن نهم را دارد، بلکه کتاب مقدس گوتنبرگ و یک نسخه از کتاب خلیج سالم “Bay Psalm“، یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌های چاپ شده در آمریکا است را دارا است. کتابخانه کنگره علاوه بر لوح‌هایی به خط میخی و کتاب‌های گوتنبرگ، یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های چاپی در جهان را دارا است، مثلاً «نقل مکان از سوتا بودایی» که در سال ۷۷۰ میلادی چاپ شده است و همچنین یک نسخه خطی از قرون وسطا که در سال ۱۱۵۰ با عنوان “Exposicio Mistica Super Exod” در این کتابخانه وجود دارد.
در تاریخ نوشته‌اند که تاریخ کتاب‌های جلد شده‌ای که امروزه آن‌ها را می‌شناسیم به خیلی قبل می‌رسد، بنابراین هیچ کتاب واقعی در این فهرست وجود ندارد. در عوض، این مجموعه شگفت‌انگیز از نسخه‌های خطی روشن، طومارهای پاپیروس و لوح‌های گلین است. برخی از این موارد را حتی اگر به کسی مراجعه کنید، می‌توانید آن‌ها را ببینید.
آکادمی پزشکی نیویورک:
خلاصه: اولین کتاب آشپزی بازمانده در غرب، این دست‌نوشته لاتین، شامل دستورالعمل‌هایی است که تا قرن چهارم میلادی به پایان رسیده است. این دستورالعمل‌ها برای خانوارهای رومی به کار گرفته می‌شد، گرچه شامل ادویه‌جات غیر بومی بود که می‌بایست برای به دست آوردن آن به دریای مدیترانه سفر کنند. برخی از برجسته‌ترین‌ها از نظر کتابخانه عبارت‌اند از «گوشت گوساله کبابی با گشنیز، گریل کردن با عسل و خیار با پودر نعناع».
منشأ: این دست‌نوشته ابتدا در یک صومعه آلمانی در قرن نهم ایجاد شد. بعدها در رم و سپس در پاریس نگهداری شد، در سال ۱۸۲۴ میلادی به سِر توماس فیلیپس، فروخته شد. فیلیپس به مارگارت بارکلی ویلسون که یک معلم و کتابدار بود، مجموعه گسترده‌ای از کتاب‌های آشپزی و دستورالعمل‌های دارویی را برای آکادمی پزشکی نیویورک در سال ۱۹۲۹ اهدا کرد.
دانشگاه پزشکان فیلادلفیا:
خلاصه: در قرن دهم میلادی، ابن الجزار[۱]، یک پزشک مسلمان، کتابی تحت عنوان «مقررات مسافر و تغذیه اقامت»، مجموعه مقالات علمی پزشکی روز را نوشت که بر متابولیسم هومورن ها و عناصر در بدن انسان متمرکز بود. چند دهه بعد، کنستانتینوس از شمال آفریقا به صومعه‌ای در جنوب ایتالیا سفر کرد و در آنجا کتاب ابن الجزار۱ را به لاتین ترجمه کرد.
منشأ: یک خواننده در سال ۱۴۲۹ یادداشت‌هایی را در حاشیه‌های کتاب ایجاد کرد. در قرن شانزدهم یا هفدهم کتاب دارای یک مالک جدید و هنوز نامشخص بود که عناوین فصل را بدان افزود. بعداً از طریق دست‌فروشان کتاب در لوگانوی سوئیس (شهری در جنوب سوئیس)، به کتابخانه دانشگاه پزشکان منتقل شد.
کتابخانه بودلیان:
خلاصه: وقتی کوه وِسییوییوز[۲] (کوه آتش‌فشانی در ایتالیا) در قرن اول فوران کرد و شهر هِرکالانیوم[۳] را در خاکستر، گاز و دیگر مواد آتش‌فشانی پوشانده بود؛ را برای صدها سال حفظ کرد. کتیبه‌های پاپیروس از کتابخانه شهربیرون آمدند. باستان شناسان تلاش کرده‌اند راهی برای خواندن کتیبه‌های آسیب دیده پیدا کنند، بنابراین اطلاعات کمی در مورد محتوای آن‌ها وجود دارد، هرچند که با تکنیک‌های تصویربرداری پیشرفته انجام می‌شود.
منشأ: این طومارها در سال ۱۷۵۰ در هِرکالانیوم۳ کشف شدند. در سال ۱۸۱۰، جورج[۴] شاهزاده‌ی ولز، ۱۸ مورد از آن‌ها را دریافت کرد و چهار مورد را به کتابخانه‌ای در آکسفورد به عنوان یک هدیه فرستاد.
صومعه سن کاترین:
خلاصه: نسخه دست‌نویس کتاب مقدس یونانی، کدکس یکی از قدیمی‌ترین نسخه‌های شناخته شده امروز و قدیمی‌ترین نسخه باقی‌مانده کامل عهد جدید است.
منشأ: این کدکس در صومعه سنت کاترین در مصر نگهداری می‌شد قبل از اینکه دانشمندان جهان علمی بیشتر در مورد آن تا سال ۱۸۴۴ بدانند، زمانی که یک محقق ۴۳ کتاب قطور را از کتابخانه صومعه خارج کرد. بخش‌هایی از کدکس در حال حاضر در چهار کتابخانه مختلف نگهداری می‌شوند، اما سن کاترین هنوز بخش کوچکی از کار را شامل ۱۲ صفحه و ۲۴ قطعه را نگهداری می‌کند.
باغ گیاه‌شناسی شیکاگو:
خلاصه: در قرن سوم قرن قبل از میلاد، تئوفراستوس[۵] یکی از اولین گیاه شناسان دنیای غرب، درصدد برآمد که فهرستی از گیاهان یونان باستان را ایجاد کند و اولین طبقه‌بندی شناخته شده گیاهان را در قسمتی از جهان به وجود آورد. اثر او انبوهی از درختان، بوته‌ها، درختچه‌های کوتاه و گیاهان را پوشش داد و بررسی کرد؛ که چگونه آن‌ها رشد کرده‌اند؟ و در زمان خود مورد استفاده قرار گرفتند.
منشأ: ترجمه لاتین از متن اصلی در قرن پانزدهم در شمال شرقی ایتالیا به چاپ رسید و آن را ویرایش و به‌صورت یک کتاب چاپی تا قبل از سال ۱۵۰۱ تبدیل کردند. در سال ۱۶۶۴، صاحب آن، یک صفحه عنوان و صفحه نقاشی بدان افزود که لورا سیگل[۶] مدیر ارشد کتابخانه، آن نقاشی را کالبدشکافی یک زن، اما به ندرت انجام شده، توصیف می‌کند. در اوایل قرن بیستم، آن توسط یک متخصص ارکیده متعلق به انجمن باغبانی ماساچوست، اهدا شد. باغ گیاه‌شناسی مجموعه کتاب‌های نادر را در سال ۲۰۰۲ خریداری کرد.
موزه تاریخ طبیعی آمریکا:
خلاصه: آلبرتس مگنوس[۷] زندگی خود را صرف مطالعه و اظهار نظر در مورد آثار ارسطو کرده است. بدون کار وی، دانش بسیار کمی از فیلسوفان یونانی، به نسل‌های آینده منتقل می‌شد. آلبرتوس[۸] در سال ۱۲۸۰ درگذشت. وی به طور گسترده در مورد دنیای علمی و طبیعی نوشت. وی این کتاب خود را بر روی قلمرو حیوانات گردآوری کرد.
منشأ: تا قرن نوزدهم این کتاب به مجموعه‌ای از مجموعه‌ای که اکنون به نام کتابخانه دولتی برلین شناخته شده؛ وارد شده است. موزه تاریخ طبیعی در نیویورک این کتاب را در سال ۱۹۲۳ از پااٌل گوتِسچالک[۹]، تاجر آلمانی کتاب خریداری کرد.
کتابخانه کنگره:
خلاصه: کتابخانه کنگره قدیمی‌ترین مقالات مکتوب، قبل از تأسیس این کشور که به پیش از ۴۰۰۰ سال پیش باز می‌گردد را دارا است. مجموعه‌ای از لوح‌های میخی از تاریخ سلطنت گودیه لاگاس[۱۰] در سال‌های ۲۱۰۰ میلادی باز می‌گردد. این لوح‌ها مربوط به صورتحساب فروش‌ها، رسیدها، حسابداری و سایر وظایف حسابداری را ثبت کرده است.
منشأ: در سال ۱۹۲۹، کرکور میناسانی[۱۱]، فروشنده هنر اسلامی و خاور نزدیک، از کتابخانه بازدید کرد و مجموعه‌ای از هدایا که شامل این لوح‌ها بود را اهدا کرد.
کتابخانه فولکر شکسپیر:
خلاصه: منشور کبیر اولین اساسنامه انگلیسی بود، اما این نام تا بعد از سال ۱۲۱۷، زمانی که همراه منشور جنگل‌ها منتشر شد، نام‌گذاری شد. برای تمایز قوانین اصلی از قوانین جنگلداری، به آن‌ها منشور بزرگ یا منشور کبیر گفته شد. این نسخه در انگلو نورمن است که به لاتین ترجمه شده است.
منشأ: یک یادداشت در یک برگ نشان می‌دهد که این کتاب در سال ۱۸۲۱ به عنوان یک هدیه داده شده است. هنری کلین فولر[۱۲] آن را از ای ویلیامز هوی[۱۳] در سال ۱۹۲۲ به دست آورد.
مدرسه بوستون:
خلاصه: این کتاب دقیقاً قدیمی‌ترین کتاب در مجموعه این مدرسه نیست. این کتاب در دهه ۱۹۱۰ به پایان رسید و «بیشتر از یک کتاب کمیاب به معنای قدیمی، حاوی مصنوعات باستانی است. این کتاب شامل سه پرده مقبره است که پرستش الهه هاتور را توصیف می‌کند و مجموعه‌ای از نوارهای برنزی حکاکی شده که برخی از قدیمی‌ترین نمونه‌های نقاشی روی پارچه است.
منشأ: این آثار در سال ۱۹۰۵ توسط باستان‌شناس «رابرت دو روستافاجله[۱۴]»، کشف شدند و یک صحاف در لندن، آن‌ها را در یک کتاب بین سال‌های ۱۹۱۳ تا ۱۹۱۶ گردآوری آوری کرد. کتابخانه این آلبوم را در سال جاری از فروشگاه کتاب “Goodspeed” خریداری کرده بود.
کتابخانه ملی اتریش:
خلاصه: سِسوستیریز[۱۵] یک پیشگام و نویسنده در مصر باستان بود و او به اندازه کافی ثروتمند بوده که به نسخه‌برداری از کتاب مردگان پرداخته است. در مقایسه با نام آن، این کتاب در واقع یک طومار پاپیروس است که ۲۰ فوت (تقریباً ۶/۶۰۹ سانتی‌متر) طول دارد که حاوی افسون‌های جادویی برای کمک به مردگان خود برای زندگی پس از مرگ است.
منشأ: کتابخانه دادگاه، متصدی کتابخانه ملی، در سال ۱۸۹۹ مجموعه پاپیروس آرچداک رینِر[۱۶] را به دست آورد.
کتابخانه عمومی نیویورک:
خلاصه: همانند کتابخانه کنگره، قدیمی‌ترین کتاب نوشته شده در کتابخانه عمومی نیویورک، مجموعه‌ای از لوح‌ها به خط میخی است. با این حال، قدیمی‌ترین نسخه آن یک نسخه از انجیل در قرن نهم است که در یک صومعه فرانسوی ایجاد شده است، اما نفوذ طبیعت در تصویر را نشان می‌دهد.
منشأ: این نسخ خطی زمانی متعلق به مارکی بلاندفورد[۱۷]، پنجمین دوک مارل بورو[۱۸] بود. بعدها متعلق به سر توماس فیلیپس[۱۹] (که همچنین یک نسخه از دانشگاه پزشکی نیویورک “Apicius’s De re culinaria“را در اختیار داشت) که آن را به نوه خود، فیتز روی فِنویچ[۲۰] داد. اِی اِس دبیلیو روزنباخ[۲۱] آن را در سال ۱۹۲۶ خریداری کرد و آخرین صاحب خصوصی آن ادوارد اس. هارکنیس[۲۲] بود که به عنوان بخشی از یک هدیه بزرگ‌تر به کتابخانه اهدا کرد.
کتابخانه آزاد فیلادلفیا:
خلاصه: قدیمی‌ترین آثار نوشته شده در کتابخانه آزاد فیلادلفیا عبارت است از یک سری لوح به خط میخی – یک موضوع مشترک، اما قدیمی‌ترین نسخه آن یک نسخه نثر درباره De Virginitate، Divinity است. آلدلم، اِبرت شهرمالمسبوری (یک شهر تجاری و مدنی در انگلستان) و اسقف شربورن (شهر تجاری و مدنی در انگلستان)، این رساله را درباره تولد شهیدان، ارزش خلوص و ارتباط آن با دین مسیحیت نوشته بود. این نسخه لاتین بعدها توسط یک آنگلو ساکسون نوشته شده بود.
منشأ: این کتاب در ماه مارس ۱۸۵۵ در اختیار صاحب جدیدش قرار داده شد. جِی. اِف لِویس[۲۳] آن را در سال ۱۹۱۴ قبل از انتقال به کتابخانه به دست آورد.
تصحیح: نسخه اصلی این مقاله تصویری ازکدکس Sinaiticus Syriacus که همچنین توسط صومعه سن کاترین نگهداری می‌شود، به جای کدکس Sinaticus در یونان، نشان داده شده است. تصویر به روز شده است.
پانویس:
- Ibn al-Jazzar
- Vesuvius
- Herculaneum
- George
- Theophrastus
- Leora Siegel
- Albertus Magnus
- Albertus
- Paul Gottschalk
- Gudea
- Kirkor Minassian
- Henry Clay Folger
- E. Williams of Hove
- Robert de Rustafjaell
- Sesostris
- Archduke Rainer
- Marquis of Blandford
- Marlborough
- Thomas Phillipps
- FitzRoy Fenwick
- A.S.W. Rosenbach
- Edward S. Harkness
- J.F. Lewis
منبع:
این نوشته ترجمه مطلبی با این عنوان است: The Oldest Treasures From 12 Great Libraries
بدون دیدگاه