سومین نشست از سلسله نشست های تمدن اسلامی با موضوع نشست نگاهی تطبیقی به مطالعات تمدنی در ایران و مالزی چهارشنبه اول اسفند ماه ۱۳۹۷ در پژوهشکده اسلام تمدنی، دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، غلامرضا جلالی عضو هیئت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی مبحث خود را در باب «نگاهی تطبیقی به مطالعات تمدنی در ایران و مالزی» ارائه دادند وگفت: در حوزه مطالعات تمدنی ما با دو قلمرو مواجه هستیم:اول قلمرو ایران بزرگ: این قلمرو شامل ۱۰ تا ۱۵ کشور پیرامونی ایران می شود که دارای مشترکاتی با ایران هستند و دوم، کلیت تمدن اسلامی که شامل ۵۳ کشور میشود که دارای مشترکات تمدنی و تاریخی هستند.
وی در ادامه افزودند: وحدتی که میان اقوام مسلمان در سده های زرین تمدن اسلامی وجود داشته، در حال حاضر این وحدت و همگرایی به دلیل ضعف و گسستگی فرهنگی که در میان آنان وجود داشته، از بین رفته است. برای نمونه جاده ابریشم که در گذشته با قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال که کشورهای زیادی را با یکدیگر مرتبط کرده، موقعیت پیشین خود را از دست داده است. با این حال کشورهایی چون چین، با اختصاص صد میلیارد دلار درصدد دوباره احیای این مسیر بازرگانی و فرهنگی تاریخی هستند.
جلالی در ادامه برای بازسازی شرایط تمدنی سه پیشنهاد ارائه کردنداول استفاده از داده های تاریخی دوم تعامل با کشورها و ارتباز با فرهیختگان و دانشوران آن کشور تا از این طریق بر بافت سیاسی و فرهنگی آن مسلط شده و در نتیجه بتوان موقعیت تمدنی ایران را احیاء کردو پیشنهاد سوم شامل ترکیب این دو جریان و شناخت فعالیتِ رقبایی همچون آمریکا، روسیه، چین، ترکیه و رژیم صهیبونیستی که در عرصه مطالعات تمدنی فعال هستند.
عضو هیئت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی در ادامه مباحث خویش به مطالعات تمدنی در مالزی اشاره کردند و آوردند که دانشگاه اسلامی کوالالامپور به طور تخصصی وارد مباحث مطالعات تمدنی شده و نشریاتی علمی در بالاترین سطح منتشر میکنند. دانشگاه مالزی در زمینه تدریس مطالعات تمدنی و تولید متون علمی، از بهترین اندیشمندان و اساتید این حوزه در جهان اسلام بهره می برد.
جلالی سپس به تأثیر ماهاتیر محمد در تحول مالزی اشاره کرده و بیان داشتند که وی بر این عقیده بود که از طریق مطالعات تمدنی محض نمیتوان به جایی رسید. بنابراین مبنا را بر مطالعات عینی در حوزه اقتصاد گذاشته، چون نزدیکترین مسیر برای ورود به مباحث تمدنی است. ماهاتیر محمد، بزرگترین دستاورد تمدن اسلامی را دو عامل مهم دانستند. الف) تعاملات تمدنی: انسان مسلمان در حوزه تمدنی اسلامی، تحت عنوان هیچ گونه احساس غربت نداشته است. ب) تولید دانش: حجم گسترده تولید دانش در جهان اسلام به سبب کثرت انگیزه هایی بود که منشأ آن در دین اسلام بوده است. نخست وزیر مالزی، فقدان این دو عامل را باعث انحطاط تمدن اسلامی می داند.
عضو هیئت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی در بخشش نهایی مباحث خود، به تعریف مطالعات تمدنی در ایران پرداختند. ایشان واقع گراترین تعریف درباره مطالعات تمدنی، تعریفی می دانند که از سوی حجت الاسلام محمد تقی سبحانی ارائه شده است. مطالعات تمدنی تبیین گر رابطه نظر و عمل است و نشان میدهد که عناصر فلسفه و مولفه های معرفتی چگونه به ساحت عمل و زندگی راه می یابند. اهمیت تعریف حجت الاسلام سبحانی در این است که ایشان انتقال بین تئوری و عمل را محملی برای شکل گیری تمدن می دانند. اگر این رابطه دیده نشود به تولید تمدن نخواهیم رسید.
بدون دیدگاه