گروه پژوهشی هنر و تمدن اسلامی

مأموریت:

مطالعات هنر اسلامی و تمدن اسلامی به عنوان یکی از رویکردهای کلان حوزه‌های مطالعاتی تمدن و هنر اسلامی است که رویکردهای جدیدی را در ارتباط با اسلام و مطالعات تمدنی از جمله:  ارتباط اسلام با علوم، اسلام و سیاست، اسلام و هنر، اسلام و جامعه، اسلام و فلسفه، و اسلام و اسطوره­شناسی را در بر می‌گیرد.

اهداف کوتاه­ مدت (۲ ساله):

۱- مطالعات انتقادی نظریات معطوف به مبانی هنر و تمدن اسلامی؛

۲-فلسفۀ تمدن اسلامی، مبانی و ماهیت آن؛

۳- نقش معماری شیعی در الگوی توسعه اسلامی ـ ایرانی.

اهداف بلند­مدت (۵ ساله):

۱- مسائل میان­رشته‌ای مفاهیم و مبانی هنر و تمدن ایرانی‌– اسلامی؛

۲- ظرفیت‌شناسی منابع اسلامی با تأکید بر هنر و تمدن اسلامی.

اعضای  گروه:

۱-دکترمحمد باغستانی کوزه‌گر – مدیر گروه؛ استادیار؛ عضوهیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۲-دکترسیدعلیرضا واسعی ، دانشیارعضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

 

اعضای شورای علمی گروه:

۱- دکتر محمد باغستانی کوزه‌گر، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۲- دکتر سیدعلیرضا واسعی،  دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۳- دکتر جعفر طاهری، دانشیار و رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه فردوسی مشهد

۴- دکتر یونس فرهمند، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

۵- دکتر علیرضا روحی استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی

 

محققان:

۱-دکتر فرزاد قائمی – استادیار دانشگاه فردوسی مشهد؛

۲-دکتر زهیر صیامیان گرجی –   استادیار دانشگاه شهید بهشتی؛

۳- محمد محمدی – دارای مدرک دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی مشهد؛

۴- دکتر جعفر طاهری – دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد؛

۵- دکتر جواد امین خندقی – استادیار موسسه آموزش عالی فردوس؛

۶- استاد غلامرضا جلالی – استادیار بازنشسته پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.

پروژه­ های در دست تحقیق در سال ۱۴۰۱:

۱- ساختارشناسی عناصر مولد فرهنگ و تمدن با تأکید بر عملکرد حوزه در ایران عصرقاجار – غلامرضا جلالی؛

۲- کاربست آیات قرآنی در تاریخ­نگاری اسلامی با تأکید بر تاریخ طبری – دکتر زهیر صیامیان.

۳- نقش و جایگاه مطالعات تمدنی  در تمدن  نوین اسلامی (مطالعه تطبیقی، ایران، ترکیه و مالزی) – غلامرضا جلالی

۴- نیازسنجی و شبکه مسائل مطالعات اسلامی هنر(به استثنای فقه هنر) – دکتر جواد امین خندقی

۵- بازتاب صداقت در اشعار شاعران فارسی زبان از سدۀ  سوم تا پیدایش شعر نو –  محمد محمدی

۶- استخراج و بازتولید حکایات با موضوع صداقت در آثار بزرگان شعر و ادب فارسی – دکتر فرزاد قائمی

۷- راه یابی نگره های تصوف در مناقب نگاری معصومان (ع) – حجت الاسلام دکتر محمد غفوری

۸- بررسی جریان های  مدیریتی  حاکم  بر علم در عصر شکوفایی تمدن اسلامی (سده های چهارم تا نیمه سده پنجم ه.ق) – دکتر محمد باغستانی کوزه‌گر

۹- فرآیند تمدن اندیشی از بینش تا دانش در تمدن اسلامی – دکتر محمد باغستانی کوزه‌گر

۱۰ – علم در حیات مسلمانی؛ چرایی، چگونگی و نظریه ها (علم در تمدن اسلامی، از چرایی تا چگونگی، در نگاهی به نظریه ها) – دکتر سیدعلیرضا واسعی

آثار منتشرشده تا پاییز ۱۴۰۱ :

۱- اصول و مبانی ادبیات اسلامی؛ مطالعه موردی شعر – دکتر سیّدحسین سیدی؛

۲- نقش علمای شیعه در گسترش تشیع در هند – راضیه نجاتی ‌حسینی؛

۳- میراث علمی امام حسن و امام حسین (ع) – دکترمحمد باغستانی کوزه گر؛

۴- مکتب های عرفانی حوزه‌های علمی شیعه در ایران و عراق – استاد غلامرضا جلالی؛

۵- آفرینش‌های هنری در نهج‌البلاغه – دکتر سیدحسین سیدی؛

۶- فرهنگ چند معنایی، روایتی دیگر از اسلام – دکترغلامرضا خدیوی؛

۷- زمانه، زندگی و کارنامه ملا حسین واعظ کاشفی  – دکتر مصطفی گوهری فخرآباد؛

۸-  بافتارهای خیزش علمی شیعه در سده‌های چهارم و پنجم قمری با تأکید برآثارشیخ مفید(ره) – دکترمحمد باغستانی کوزه گر؛

۹- نظریه‌های زبان‌شناسی دانشمندان مسلمان– دکتر سیدحسین سیدی؛

۱۰- مکتب های عرفانی حوزه‌های شیعه در هند و پاکستان – استاد غلامرضا جلالی؛

۱۱- فلسفه تمدن اسلامی؛ چیستی، مبانی و مراحل – دکتر سیدعلیرضا واسعی؛

۱۲- شهر اسلامی، شناسه ها ، نشانه‌ها ( اثر علامه جعفر مرتضی عاملی  )، ترجمه محمد تقدّمی صابری

۱۳- زیبایی شناسی آیات قرآن مجید – دکتر سید حسین سیدی

۱۴- تأثیر قرآن در ساختار و محتوای مثنوی معنوی–   سید اسحاق شجاعی

۱۵- سیر تاریخی اعجاز در قرآن – دکتر سید حسین سیدی

۱۶- چگونگی پیدایش شهرهای علمی در تمدن اسلامی – وجیهه میری، سمیه طلوع برکاتی

۱۷- بررسی ظرفیتهای شرق اسلامی (مجموعه مقالات هند شناخت) – به کوشش دکتر محمد باغستانی کوزه گر

۱۸- معنای هنر شیعی (دین‌مداری هنر در گستره ی تمدن شیعی) – استاد غلامرضا جلالی

۱۹-  زمینه‌های بافتاری کوشش های شیعی در  استمرار تمدن اسلامی در  دورۀ مغول، نمونه پژوهی تاریخی: اندیشه‌ها و کنشگری‌های خواجه نصیرالدین طوسی – دکتر محمد باغستانی کوزه‌گر؛

  

آثار در دست نشر تا پاییز ۱۴۰۱ :

۱- فلسفه تمدن اسلامی؛ آسیب شناسی تمدن و بایسته های اصلاح آن با تأکید بر عهد فروپاشی خلافت عباسی – دکتر سیدعلیرضا واسعی؛

۲- صنف بنّایان و معماران دوران اسلامی؛ آداب ، اندیشه ها و حیات حرفه ای – دکتر جعفر طاهری

۳- جایگاه زبان فارسی در تمدن اسلامی از حمله مغول تا پایان عصر ایلخانی (۶۱۶-۷۵۳ق) – دکتر محمد باغستانی کوزه گر؛

 

کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی

– کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی ارائه شده توسط دکتر سیدعلیرضا واسعی با عنوان «نقد کتاب واقعۀ حرّه» (۲۸/۰۷/۱۳۹۵) و با حضور دکتر محمد باغستانی و دکتر سیدحسین سیدی(اساتید ناقد)

۲-کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی  ارائه شده توسط دکتر سید حسین سیدی با عنوان «نقد و بررسی کتاب اصول و مبانی ادبیات اسلامی مطالعه موردی شعر» (۱۷/۵/۱۳۹۶) و با حضور دکتر علی باقر طاهری نیا و حجت الاسلام محمد غفوری(اساتید ناقد)

۳- کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی ارائه شده توسط استاد غلامرضا جلالی با عنوان «جایگاه نظریه محبت براساس آموزه‌های اسلامی در تمدن اسلامی» (۱۰/۱۱/۱۳۹۶ و با حضور دکتر سیدحسین سیدی(استاد ناقد)

۴- کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی ارائه شده توسط دکتر محمد باغستانی  با عنوان «میراث علمی امام حسن و امام حسین (ع) در رویارویی با حکومت اموی» (۱۰/۰۲/۱۳۹۸) و با حضور حجت الاسلام دکتر حمیدرضا مطهری(استاد ناقد)

۵- کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی ارائه شده توسط دکتر سیدعلیرضا واسعی با عنوان «بازنمایی شاخصمند تمدن اسلامی در ادوار تاریخی» (۲۱/۱۱/۱۳۹۸) و با حضور حجت الاسلام دکتر محسن الویری(استاد ناقد)

۶- کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی ارائه شده توسط دکتر محمد باغستانی با عنوان « بررسی بینش و کنش های تمدنی سید مرتضی» (۰۲/۱۰/۱۳۹۹) و با حضور حجت الاسلام محمد  علی اکبری و دکتر نعمت الله صفری فروشانی(اساتید ناقد)

۷- کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی ارائه شده توسط دکتر سیدعلیرضا واسعی با عنوان «تبیین تمدنی از مقوله حب خداوند در قرآن» (۲۹/۰۹/۱۴۰۰) و با حضور دکتر نعمت الله صفری فروشانی(استاد ناقد)

۸- کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی ارائه شده توسط دکتر سیدعلیرضا واسعی با عنوان « اسلام حمزه در چالش سه عنصر ناموری، انتفاع،  و عصبیت؛ تبیینی برپایه تئوری حقیقت خواهی» (۲۵/۱۰/۱۴۰۰) و با حضور حجت الاسلام دکتر صادقی(استاد ناقد)

جوایز و آثار برگزیده:

۱-راهبردهای ائمه در مواجهه با ناهنجاری­های اجتماعی

نویسنده:دکتر سید علیرضا واسعی/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبه اول کتاب سال حوزه/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان/ سطح جایزه: استانی. ۵۶۵۴۶۲/۹۶/۹/۷ ؛

۲-روش شناسی مطالعات تاریخی مرحوم عطاردی،  عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبه دوم(مقاله)، مرجع اعطاکننده: حوزه علمیه خراسان/ سطح جایزه: استانی. ۵۶۵۴۶۲/۹۶/۹/۷؛

۳- کتاب واقعه حرّه، سید علیرضا واسعی، رتبه اول، جشنواره پژوهشی حوزه علمیه خراسان استانی،۹۵ ؛

۴– بررسی موقعیت های دانش تمدن شناسی در تمدن اسلامی،محمد باغستانی، مقاله برگزیده کمیسیون مطالعات تمدن و تمدن شناسی، دبیرخانه نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی؛

۵- کتاب فرهنگنامه مؤلفان اسلامی، حجت الاسلام محمد غفوری و جمعی از نویسندگان، کتاب برگزیده در سی و هفتمین جشنواره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، پاییز ۱۳۹۹.