نقش مسلمانان در اداره حکومت مغول از چنگیز تا هلاکوخان

چکیده

نقش مسلمانان در دوره چنگیز و جانشینان وی، با موجودیت امپراتوری مغول و شعبات آن پیوندی ناگسستنی داشت. به‌طوری‌که بخش مهمی از قدرت و حاکمیت به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در دست آنها بود و در عرصه‌های مختلف سیاسی، نظامی و اداری دخالت مؤثر داشتند؛ سفارت، همکاری نظامی و اطلاعاتی، هدایت عملیات جنگی، رسیدگی‌های مالی، تعیین سرنوشت حکومت‌های محلی و امارت شهرها و بلاد متصرفه، ازجمله عرصه‌هایی بود که حضور تعیین کننده مسلمانان در آن مشهود است. مسلمانان از نخستین سال‌های قدرت گرفتن چنگیز در کسوت بازرگان وارد اردوی مغول شدند و از همان ابتدا از جانب خان مغول، جهت برقراری روابط سیاسی و تجاری با دولت‌ها و ملل مجاور به‌عنوان سفیر، به کار گرفته شدند و در ادامه به‌رغم حوادث خونباری که هجوم مغول در سرزمین‌های اسلامی در پی داشت، نقش‌های مهمی را در اداره آن حکومت ایفا نمودند. به‌گونه‌ای که می‌توان آنها را یکی از عوامل تثبیت قدرت و حاکمیت مغولان در قلمرو وسیع آنها به‌ شمار آورد. ورود مسلمانان به تشکیلات سیاسی، نظامی و ادری مغولان موجب شد تا ضمن یاری‌ نمودن خان ها و امرا در اداره بهتر امور، از یک سو از قتل، کشتار و غارت گری آنها بکاهند و از سوی دیگر با فرهنگ اصیل خود در شؤون مختلف زندگی اجتماعی و جنبه های مختلف حکومتی آنها تاثیر گذارند. بنا بر جهاتی که به آن اشاره شد، این پژوهش در صدد آن است تا با تکیه بر اطلاعات موجود در منابع، جایگاه و نقش سیاسی، نظامی و اداری مسلمانان در این دوره از حکومت مغول (دوره چنگیز تا هلاکو) بازبینی و بازسازی شود و این کاری است که در پژوهش حاضر بر رسیده شده است. حکومت مغول، چنگیز، هلاکو، تشکیلات سیاسی، نقش نظامی، خدمات اداری.

دریافت پایان نامه