گروه پژوهشی قرآن و مطالعات اجتماعی جدید

_

گروه در یک نگاه

_
  • مدیر : دکترسیدمصطفی احمدزاده
  • تأسیس: ۱۳۶۸شمسی
  • ۳۸ اثر منتشر شده
  • اجرای بیش از ۲۴ پروژه
_

اعضای هیئت علمی

_
  • دکتر سیدمصطفی احمدزاده
  • محمد بهرامی
  • حجت الاسلام دکتر محمد خامه گر
  • دکتر سیدعلی نقی ایازی
  • سیدمحسن میرسندسی
_

افتخارات

_
  • رتبه شایسته تقدیر، مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان
  • رتبه سوم، کتاب سال حوزه
  • مقام دوم، همایش بین المللی قرآن و مطالعات میان رشته ای
  • رتبه اول نشریات، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
  • رتبه سوم نشریات، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
  • رتبۀ سوم، سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان

دغدغه ­های قرآن­ پژوهی و بهره­ گیری از قرآن متناسب برای رفع نیازهای روز جامعه اسلامی و جهانی، بیش از پیش محققان را به سوی فعالیت های تخصصی قرآن­ محور کشانید.

ازاین­ رو گروه پژوهشی «قرآن و مطالعات اجتماعی» با پشتوانۀ تجارب طولانی شکل گرفت. این گروه با همگراسازی دو گروه پیشین مرکز، یعنی گروه تفسیر و علوم قرآنی که از سال ۱۳۶۸ فعالیت خود را آغاز کرده بود و گروه مطالعات اجتماعی دین که از سال ۱۳۷۰ فعالیت می ­کرد، با رویکرد جدید به انجام مأموریت می­ پردازد.

تأمین پشتوانه‌های علمی تمدن نوین اسلامی ـ ایرانی با انجام پژوهش‌های قرآنی معطوف به دغدغه‌های اجتماعی.

اهداف کوتاه­ مدت (۲ ساله):

پژوهش در زمینه­ های:

۱- مبانی و روش­ های تفسیر اجتماعی قرآن کریم؛

۲- الگوی عدالت اجتماعی در قرآن کریم؛

۳- روش های نوین در فهم آیات اجتماعی قرآن؛

۴- بررسی جامعه شناختی عدالت بر اساس آموزه های قرآن.

اهداف بلند­مدت(۵ ساله):

پژوهش در زمینه ­های:

۱- سبک زندگی اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم؛

۲- جامعه­ شناسی دین ­داری از دیدگاه قرآن کریم؛

۳- تفسیر اجتماعی قرآن کریم در راستای ایجاد تمدن نوین؛

۴- آسیب‌های اجتماعی از منظر قرآن و راهکارهای رفع آن معطوف به تمدن اسلامی ایرانی.

اعضای  گروه:

۱- دکترسیدمصطفی احمدزاده، مدیر گروه. استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۲-محمد بهرامی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۳- حجت‌الاسلام دکتر محمد خامه‌گر، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۴- دکترسیدعلی نقی ایازی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۵- سیدمحسن میرسندسی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۶-اویس استادی، کارشناس گروه.

اعضای شورای علمی گروه:

۱- دکترسیدمصطفی احمدزاده، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۲- محمد بهرامی؛ استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۳- حجت الاسلام دکتر محمد خامه‌گر، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۴-دکترسیدعلی نقی ایازی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۵- دکتر حامد بخشی، دانشیار، عضو جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

۶- حجت الاسلام دکتر مهدی ابراهیمی- استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد

۷- سیدمحسن میرسندسی‌، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

محققان:

۱- حجت‌الاسلام سید موسی صدر – مدرس و پژوهشگر؛

۲- دکتر شهره شاهسوندی – عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی و همکار پژوهشی پژوهشکده ؛

۳- دکتر حسن نقی ­زاده – عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی و همکار پژوهشی پژوهشکده ؛

۴- دکتر محمدباقر آخوندی – عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند و همکار پژوهشی پژوهشکده.

۵-  دکتر محمد سهیلی  ـ مدرس دانشگاه و فعال فرهنگی.

۶- دکتر سعید نمازی زادگان ـ استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد.

۷- مهدی فردوسی- دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب.

پروژه­ های در دست تحقیق:

۱- فرهنگ واژگان قرآن جلد۳ – سعید نمازی زادگان؛

۲- تفسیر ساختاری جزء سی‌ام – دکتر محمد خامه‌گر؛

۳- اصول و مبانی کاربرد روایات در تفسیر قرآن کریم -دکتر محمد خامه‌گر؛

۴- فضای نزول سوره ­های قرآن کریم – جواد سلمان­زاده؛

۵- نظریۀ نفوذ اجتماعی دین در آموزه‌های قرآنی – دکترمحمدباقر آخوندی؛

۶- زمینه‌های تحقق عدالت اجتماعی – دکترسیدعلی نقی ایازی؛

۷-مبانی تفسیر اجتماعی – دکترسیدمصطفی احمدزاده؛

۸-  بررسی آراء مفسران درباره صداقت – حجت الاسلام حسن نقی‌زاده؛

۹-  اصول و مبانی استنباط اهل بیت “در استنباط فقهی از قرآن” – حجت‌الاسلام سیدموسی صدر.

۱۰- بررسی تطبیقی روش‌های نوین تفسیری در کشف دیدگاه اجتماعی قرآن با مطالعه موردی عفاف و حجاب- دکتر محمد خامه‌گر.

۱۱-  تحلیل انتقادی نظرات انسجام متنی قرآن- دکتر محمد خامه‌گر.

۱۲- معناشناسی امنیت در قرآن کریم- دکتر محمد بهرامی

۱۳- موانع اجتماعی شکل گیری جامعۀ مطلوب از دیدگاه قرآن کریم- محسن میرسندسی

۱۴- بررسی جامعه شناختی ضعف صداقت براساس آموزه های قرآن- دکتر علی نقی ایازی

۱۵- تحلیل محتوای روش های پژوهش در مقالات علمی- پژوهشی قرآنی (۱۳۹۰-۱۳۹۷) – دکتر سیدمصطفی احمدزاده

۱۶-   تجارب اخلاقی مبلغان سایر ادیان در سایر کشورها- مهدی فردوسی

۱۷- تجارب اخلاقی مبلغان سایر ادیان در ایران- مهدی فردوسی

۱۸- تولید گزارش مربوط به شبکه نیاز و پاسخ در حوزه علوم اسلامی- دکتر مهدی سهیلی

پروژه‌های اتمام­ یافته در سال ۹۸-۹۵:

۱- روش‌شناسی تحلیل محتوای کیفی در تفسیر قرآن، چیستی ایمان – دکتر سیدمصطفی احمدزاده؛

۲- نظم نزولی سوره های قرآن کریم- دکتر محمد خامه‌گر.

۳- درآمدی بر هنجارسازی اجتماعی-سید محسن میرسندسی

۴- بررسی جامعه‌شناختی الگوی اسلامی پیشرفت براساس آموزه‌های قرآن با تأکید بر کنش‌های پیشرفت‌زا – دکتر سیدعلی نقی ایازی؛

۵- پژوهشی در هنجارسازی حجاب دختران- سیدمحسن میرسندسی

۶- کاربست روش تحلیل محتوای کیفی در تفسیر قرآن کریم: چیستی ایمان- دکتر سیدمصطفی احمدزاده

آثار منتشر­شده در سال ۹۷-۹۵:

۱-مطالعۀ جامعه­ شناختی اسلام شیعی و مردم سالاری – دکتر محمدمسعود سعیدی؛

۲- جامعه­ شناسی دین و سکولارشدن – دکتر محمدمسعود سعیدی؛

۳- موانع تفکر در فرایند پیشرفت – دکتر سیدعلی نقی ایازی.

۴- چیستی عمل صالح از دیدگاه قرآن کریم – دکترسیدمصطفی احمدزاده؛

۵- تفسیر اجتهادی سوره تحریم –دکتر محمد خامه‌گر؛

۶- کشف استدلالی غرض سوره‌های قرآن کریم –دکتر محمد خامه‌گر.

۷- پژوهشی در عرفان حلقه و انرژی درمانی- دکتر محمدمسعود سعیدی؛

۸- عرفان در گرو حلقه- دکتر محمدمسعود سعیدی؛

آثار در دست نشر:

۱- مبانی تفسیر قرآن به قرآن – محمد بهرامی

۲- درآمدی بر هنجارسازی اجتماعی-سید محسن میرسندسی

۳- بررسی جامعه‌شناختی الگوی اسلامی پیشرفت براساس آموزه‌های قرآن با تأکید بر کنش‌های پیشرفت‌زا – دکتر سیدعلی نقی ایازی؛

مقالات علمی ـ پژوهشی در سال ۹۷-۹۵:

۱- سنجش شیعه‌گری ابن مسیب – دکتر محمد خامه‌گر؛تحقیقات علوم و قرآن و حدیث، ش ۳۰

۲- فواید پیوستگی آیات از منظر موافقان و مخالفان دکتر محمد بهرامی؛پژوهش های قرآنی ، ۱۳۹۵ ، ش۸۰

۳-شاخص‌های کیفی عدالت از دیدگاه قرآن کریم – سیدمصطفی احمدزاده؛

۴- تأثیر کنش های اجتماعی در فرایند پیشرفت بر اساس آموزه های قرآن- دکتر سیدعلی نقی ایازی؛ پژوهشهای قرآنی،سال ۹۶،ش۸۵

۵- قاعده ترجمه لغات مشترک فارسی و عربی و بررسی آن در ترجمه های معاصر قرآن کریم-کاظم مصباح، پژوهشهای قرآنی،سال ۹۶،ش۸۴

۶- مدخل حقیقت  نزول وحی در  قرآن کریم- دکتر محمد خامه‌گر؛ دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،

۷- مدخل  وحدت موضوعی سوره های قرآن- دکتر محمد خامه‌گر؛ دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،

۸-موانع پایبندی به هنجارها در قرآن کریم- سید محسن میرسندسی، پژوهش های قرآنی،سال ۹۶،ش

۹- هنجارسازی اجتماعی و تبلیغ دینی- سید محسن میرسندسی، اسلام و مطالعات اجتماعی،سال ۹۶،ش

۱۰- تفسیر مجمع البیان- محمد بهرامی، دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،

۱۱- تفسیر کنز العرفان- محمد بهرامی، دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،

۱۲- اهمیت سنجی عدالت و امنیت- محمد بهرامی، پژوهش های قرآنی،سال ۹۶،ش

۱۳- کشف استدلالی ترتیب نزول سوره فتح با روش روایی اجتهادی،محمد خامه گر علمی -پژوهشی؛معارج۱۳۹۶،ش ۳

۱۴- نگاهی به چگونگی نزول سوره های قرآن کریم-محمد خامه گر،علمی پژوهشی-پژوهش های قرآنی،۱۳۹۶ ،ش۸

۱۵-  ساختار هندسی سوره های قرآن و تأثیر آن در استنباط فقهی،محمد خامه گر مجموعه مقالات ۱۳۹۶،ش۱

۱۶- اصول و قواعد  معناشناسی  واژگان فقهی در تفسیر تسنیم -محمد خامه گر علمی تخصصی،فصلنامه معارج ۱۳۹۶،ش۴

۱۷- کشف استدلالی ساختار و غرض سوره تحریم با رویکرد جامع -محمد خامه گر علمی تخصصی نشریه پژوهش های نوین علوم قرآن و تفسیر۱۳۹۶،ش۲

۱۸- بررسی میزان همدلی گزاره‌های بنیادین جامعه‌شناسی، با دین اسلام- محمد مسعود سعیدی،مقاله در همایش۱۳۹۶

‌۱۹- معنای متن در قرآن پژوهی ابوزید و هرمنوتیک هرش، محمد بهرامی، کتاب قیم، علمی پژوهشی، بهار و تابستان ۱۳۹۷، شماره ۱۸، صص ۱۶۵-۱۸۴

۲۰- کارایی نظریه هالیدی در ترسیم انسجام متنی سوره‌های قرآن، محمد خامه گر، پژوهشهای قرآنی، بهار ۱۳۹۷، شماره ۸۶، صص ۴-۲۹

۲۱- بررسی وضعیت و زمینه‌های مصونیت فرهنگی در بین جوانان شهر مشهد، سیدمحسن میرسندسی، علوم اجتماعی (دانشگله علامه طباطبایی)، علمی پژوهشی، بهار ۱۳۹۷، شماره ۸۰، صص ۱۰۹-۱۳۶.

۲۲- تفسیر ساختاری سورۀ بینه با تبیین قواعد روش تفسیر ساختاری سوره های قرآن کریم، محمد خامه گر، مطالعات تفسیری، علمی پژوهشی، بهار ۱۳۹۸، شماره ۳۷، صص ۱۷۳-۱۹۰

۲۳- توان‌سنجی منطق فازی در تفسیر قرآن کریم، (با همکاری آقای دکتر سیّد مجید ظهیری)، فصلنامۀ جستارهایی در فلسفه و کلام، دانشکدۀ الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، شمارۀ۱۰۱، ۱۳۹۷.

۲۴- ترجمه و نقد مقالۀ انگلیسیِ «فهم ساختار موضوعی قرآن کریم: رویکرد چند متغیرۀ اکتشافی، نوشتۀ نجلا ثابت»، سید مصطفی احمدزاده (با همکاری آقای دکتر سیّد مهدی جباری نوقابی)، فصلنامۀ تخصصی مطالعات قرآن و حدیث سفینه، علمی ترویجی، شمارۀ ۶۰ ، موسسه فرهنگی نبأ مبین، ۱۳۹۷.

۲۵- تأثیر زیارت مشهدالرضا (علیهالسلام) بر کاهش بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان (مطالعه موردی؛ دانشجویان دانشگاه آیتالله العظمی بروجردی)، سیدعلی‌نقی ایازی، فرهنگ رضوی، علمی پژوهشی، پاییز ۱۳۹۷، شماره ۲۳.

۲۶- اهمیت سنجی عدالت و امنیت از منظر قرآن، محمد بهرامی، پژوهشهای قرآنی، علمی پژوهشی، بهار ۱۳۹۷، شماره ۸۶

۲۷- جامعه پذیری در نهاد خانواده بر اساس آموزه های قرآنی، سیدعلی نقی ایازی، ارائه شده در « همایش ملی خانواده و مسایل نو پدید»، اردیبهشت ۱۳۹۷، نمایه شده در پایگاه استنادی کنفرانس های کشور civilica

برگزاری همایش/ نشست/ کارگاه در سال ۹۷-۹۵:

۱- نشست معنویت­های نوظهور با تأکید بر عرفان حلقه

نوع: نشست ذیل پروژه/ موضوع: عرفان حلقه/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ تاریخ: ۱۴آذر ۱۳۹۵ / سطح: استانی

۲- دین و نوسازی،موضوع: معرفت شناسی، مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ تاریخ:  ۳۰/۴/۹۷

۳- نشست معرفی و نقد کتاب«فرهنگ کاربردی واژگان قرآن:عربی- فارسی – انگلیسی» (از سلسله نشست های معرفی و نقد کتاب)/ ارائه دهندگان: دکتر شهره شاهسوندی و دکتر سعید نمازی زادگان/ ناقدین: آقایان حسین انصاری پور و سیدمحمد حسن مددی موسوی/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۱۸/۰۷/۱۳۹۷

۴- نشست معرفی و نقد کتاب «اصول و قواعد کشف استدلالی غرض سوره های قرآن » (از سلسله نشست های معرفی و نقد کتاب)/ ارائه دهنده: دکتر محمد خامه گر/ استاد ناقد: دکتر عباس اسماعیلی زاده (عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۳۰/۰۸/۱۳۹۷

۵- نشست تخصصی معرفی و نقد کتاب تفسیر اجتهادی سورۀ تحریم، ارائه دهنده: حجت‌الاسلام دکتر محمد خامه گر/ ناقد: حجت‌الاسلام سیدحسین هاشمی (مدرس و پژوهشگر جامعه المصطفی مشهد)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ تاریخ: ۲۱/۱۲/۱۳۹۷

۶- ترجمه‌های معاصر قرآن کریم و انتقال مفاهیم به مخاطبان ( بایسته ها وآسیب ها) (نشست دوم از سلسله نشست‌های ضعف مرجعیت و حضور قرآن کریم در فرهنگ عمومی و تخصصی)/ حجت الاسلام والمسلمین کوشا (محقق و قرآن پژوه)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۱۶ بهمن ۱۳۹۷

۷- واکاوی ظرفیت‌ها و ظرافت‌های قصه در قرآن کریم (نشست سوم از سلسله نشست‌های ضعف مرجعیت و حضور قرآن کریم در فرهنگ عمومی و تخصصی)/ حجت‌الاسلام والمسلمین جواد محدثی (محقق و نویسندۀ ادبیات دینی)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۳۱/۰۴/۱۳۹۸

جوایز و آثار برگزیده:

۱- کتاب مطالعۀ جامعه ­شناختی رابطۀ اسلام شیعی و مردم ­سالاری دینی

 نویسنده: دکتر محمدمسعود سعیدی/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: شایستۀ تقدیر/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ خراسان/ سطح جایزه: استانی

۲- کتاب  اصول و مبانی تفسیر موضوعی

نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبه سوم کتاب سال حوزه/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ خراسان/ سطح جایزه: استانی

۳- مقاله نظریۀ سیستم­ ها و کارکردهای قرآنی آن

نویسنده: دکتر سید مصطفی احمدزاده با همکاری دکتر محمد حسن رستمی و محمد مهدی آجیلیان مافوق/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: مقام دوم همایش بین المللی قرآن و مطالعات میان رشته ای/ مرجع اعطاکننده: دانشگاه تهران- شورای عالی انقلاب فرهنگی- وزارت علوم تحقیقات و فناوری وسازمان فعالیت های قرآنی دانشگاهیان کشور/ سطح جایزه: ملی

۴- نشریه پژوهش های قرآنی

سردبیر: احمد ترابی،رتبه اول نشریات،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،۱۳۹۵

۵- نشریه پژوهش های قرآنی

سردبیر: احمد ترابی،رتبه سوم،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،۱۳۹۶

۶- مقاله کشف استدلالی ترتیب نزول سوره فتح با روش روایی- اجتهادی

نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ سوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی

۷- کتاب اصول و قواعد کشف استدلالی غرض سوره های قرآن

نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ دوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی

۸- مقالۀ نگاهی به چگونگی نزول سوره های قرآن کریم

نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ سوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی

۹- مقاله تأثیر کنش های اجتماعی در فرایند پیشرفت براساس آموزه های قرآن

نویسنده: دکتر سیدعلی نقی ایازی/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ سوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی