در فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های قرآنی منتشر گردید:
انتشار مقاله علمی پژوهشی تحلیل محتوای کیفی مضامین اجتماعی در سوره حجرات نوشته دکترمیرسندسی
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی، مقاله علمی پژوهشی تحلیل محتوای کیفی مضامین اجتماعی در سوره حجرات نوشته دکتر سیدمحسن میرسندسی عضو هیأت علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی پژوهشکده اسلام تمدنی در شماره ۱۰۲ فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های قرآنی، بهار ۱۴۰۱ منتشر گردید.
چکیده مقاله:
توجه و دستیابی به نظریات جدید از متن قرآن همیشه مورد توجه قرآن‌پژوهان بوده است. یکی از راه‌هایی که در این مسیر می‌تواند کاربرد مؤثری داشته باشد، استفاده دقیق و مبتنی بر قواعد علمی از روش‌های نوین تحقیق است. تحلیل محتوای کیفی یکی از روش‌هایی است که به موازات اقبال گسترده در فضای مطالعاتی جهانی، در دهه اخیر نیز مورد توجه محققان قرآنی قرار گرفته است. در این پژوهش برای فهم و دستیابی به مضامین اجتماعی سوره حجرات از این روش استفاده کرده‌ایم. مبتنی بر یافته‌های تحقیق، مقوله مرکزی به‌دست آمده از مجموع مضامین استنباط شده در این سوره، بر محور «زمینه‌های رشد اجتماعی در جامعه مؤمنان» بوده است. خداوند در این سوره به بیان نوعی نظام هنجاری برای مناسبات اجتماعی میان مؤمنان و پیامبر به‌عنوان پیشوای الهی مردم از یک سو، و خود افراد در جامعه از سوی دیگر، و همچنین خطراتی که می‌تواند انسجام میان آنها را به خطر بیندازد، می‌پردازد. مجموعه عوامل و موانعی که در تحقیق برای رشد جامعه مؤمنان به‌دست آمده است، تصویری کلی از ویژگی‌های جامعه مطلوب و به‌خصوص نقش آداب و اخلاق در این نظام را نشان می‌دهد. همچنین در این سوره به حاکمیت «رابطه برادرانه» به‌عنوان نوع خاصی از رابطه اجتماعی در تعاملات میان مؤمنان تأکید می‌شود.
کلیدواژه‌ها
بدون دیدگاه