مسئله:
می خواهیم بدانیم در یک موضوع خاص بیشترین مقاله توسط کدام نویسنده یا نویسندگان منتشر شده است؟ (برای مصداقی شدن، موضوع Chemometrics از حوزه ی شیمی را مورد بررسی قرار می دهیم)
برای این کار سراغ پایگاه های چکیده نامه ای یا نمایه نامه ای می رویم.
SciFinder
می توان این امر را در پایگاه های نمایه ای تخصصی حوزه ی شیمی مثل SciFinder جستجو کرد که احتمالاٌ داده های قوی تری را (چون موضوعی هست) جمع آوری کرده است یا در پایگاه چکیده ای بسیار بزرگ مثل اسکوپوس، گوگل اسکولار و وب آو ساینس جستجو کرد.
محیط اصلی سای فایندر
- کلمه ی موردنظر که نوعی موضوع از شاخه ی شیمی محسوب می شود را وارد می کنیم.
- اگر لازم باشد محدودیت های بیشتری اعمال کنیم از جستجوی پیشرفته (Advanced Search) استفاده می کنیم.
برای مثال در این سرچ همه ی انواع اسناد را انتخاب می کنیم به جز پتنت ها ، همانطور که در تصاویر زیر مشاهده می کنید نتیجه ای که به دست آمد بیانگر این است که در ۱۱ هزار سند کلمه موردنظر ما وجود دارد و ۱۸ هزار سند مفهوم کمومتریکس را دارند.
به احتمال بسیار زیاد این دو داده (۱۱ هزار و ۱۸ هزار ) دارای هم پوشانی هستند ولی الان دقیقا نمی توانیم بگوییم که چگونه است، روش کار این پایگاه باید دقیق مطالعه شود و سپس به صورت علمی و صریح جواب داده شود.
فعلاٌ روی ۱۱ هزار سند تمرکز می کنیم که حدس بر این هست که داده های دقیق تری خواهند بود. ولی تاکید می کنم این فقط یک راه حل است و برای بررسی دقیق تر باید وقت بیشتری گذاشت مثلا ممکن است نویسنده ها جابجا شوند و ….
نکته جالب این است که می توان از نویسنده ها و آمار مطالب آن ها در قالب اکسل خروجی گرفت.
اسکوپوس
در مرحله ی بعدی سراغ اسکوپوس می رویم (پایگاه چکیده نامه ای و استنادی با بیش از ۶۰ میلیون رکورد) و چون در اینجا نمی توانیم برای موضوع خود انتخابی تحت عنوان تاپیک یا سابجکت داشته باشیم لذا می گوییم که کلمه ی مورد نظر در عنوان یا چکیده یا کیوردها هر جا که بود داده ها را برای ما بازیابی کند.
جواب نه هزار داده است.
نکته: شما به عنوان پژوهشگر و یا کتابدار در اولین گام برای هر کار پژوهشی باید سراغ این پایگاه های چکیده نامه ای بروید.به دو دلیل: ۱.دسترسی به پایگاه های تخصصی در ایران خیلی مهیا نیست. و ۲. دسترسی به اسکوپوس راحت تر می باشد.
- حالا Analyze search results را انتخاب می کنیم.
- قسمت نویسندگان را که انتخاب کنیم لیست بر اساس تعداد مدارک هر نویسنده مشاهده می گردد.
- می توانیم خروجی اکسل هم از اسکوپوس داشته باشیم.
گوگل اسکولار
بعد از سرچ کلمه ی مورد نظر می بینیم که روشی برای مشخص کردن نویسنده های با تعداد مقالات زیاد، را نداریم.
- ابتدا موضوع موردنظر خود را سرچ می کنیم.
- سپس از روی نتایج یک نویسنده را که قابلیت رفتن به پروفایلش فراهم باشد (همه ی نویسنده ها این قابلیت را فراهم نکرده اند) انتخاب می کنیم.
از روی پروفایل نویسنده (هر نویسنده که پروفایلش را فعال می کند، زمینه ی کاری خودش را هم مشخص می کند) روی کلمه ی موضوعی مدنظر خود کلیک می کنیم.
حالا براساس نویسندگانی که پروفایل هایشان در اسکولار فعال شده (و نه همه) می توانیم لیستی از آن ها را ببینیم که بیشترین استناد به مقالاتشان شده است و یکی از اصلی ترین زمینه های تحقیقاتی آن ها هم کمومتریکس بوده است.
نکات:
۱. این کار با اون دو مورد قبلی متفاوت است. اونجا لیست نویسنده های با بیشترین مقاله ی ارائه شده در زمینه ی کمومتریکس را یافتیم اینجا لیست نویسنده های با بیشترین استناد که یکی از زمینه های اصلی کارشون کمومتریکس بوده است.
۲. برای این کار در گوگل اسکولار حتما یک نویسنده رو بیابید که دارای زمینه ی اصلی مورد نظر شما باشد که بتوانید ازش برای مرحله بعدی استفاده کنید.
یا اینکه از این تریک استفاده کنید.
https://scholar.google.com/citations?view_op=search_authors&hl=en&mauthors=label:********
.و بجای ستاره ها موضوع مدنظرتان را بنویسید
مثلا بنویسید لایبراری
https://scholar.google.com/citations?view_op=search_authors&hl=en&mauthors=label:library
۳. کاش می توانستیم از اسکوپوس تعداد سایتیشن های نویسنده ها را بر اساس تعداد مقالاتشان هم بگیریم یعنی مثلا جلوی نویسنده ی x نوشته شود ۲۰ تا مقاله داده در حوزه ی کمومتریکس و تعداد cite های به این ۲۰ تا مقاله عبارتند از ۱۲۰۰ تا مثلاٌ.
قبل رفتن به مرحله ی بعدی این مقالات کمک می کند به دانش بیشتر شما نسبت به بحث ها:
http://lib2mag.ir/article-id-4091/tips-about-google-scholar/
http://lib2mag.ir/article-id-6167/google-scholar-citations/
http://lib2mag.ir/article-id-2552/overview-of-web-of-science-products/
http://lib2mag.ir/article-id-4352/scopus-web-of-science/
پایگاه WOS
یک مشکلی در بحث وب آو ساینس وجود دارد، اینکه بر اساس هر دسترسی از هر دانشگاهی سال های تحت پوشش متفاوت هستند یعنی یک دانشگاه هسته ی اصلی وب آو ساینس را خریده است اما مثلا از ۲۰۰۵ تا کنون و دانشگاه دیگر از ۱۹۹۴ تا الان . برای بررسی عمیق لازم است دانشگاهی رو با پوشش کامل یعنی از سال ۱۹۰۰ بیابیم (این پاراگراف تصحیح شده است – ۲آذر ماه ۱۳۹۵)
#تصحیح – ۲آذر ماه ۱۳۹۵
متأسفانه در هنگام نوشتن اشتباهی رو مرتکب شده ام که باید تصحیح بشود
در بحث وب آو ساینس – Web of Science™ Core Collection
حداکثر عمق تحت پوشش از سال ۱۹۰۰ میلادی می باشد (اگر چه پایگاه های دیگر موجود در تامسون رویترز ممکن است حتی از ۱۸۶۴ هم (مانند Zoological Record)) تحت پوشش قرار بدهند داده ها رو
اما در WOS که بحث اصلی ما هست سال ابتدایی حتما ۱۹۰۰ میلادی است
و پژوهشگران و داوران باید دقت کنند که داده ها از چه سالی مورد مطالعه دارند قرار میگیرند (دقیقا وابسته است به دسترسی شما)
حتی همانطور که در ادامه نوشته ایم h-index هم وابستگی دارد به همین مقدار سال در دسترس شما (یعنی برای دسترسی های مختلف متفاوت خواهد بود)
“The h-index factor is based on the depth of your Web of Science subscription and…”
رفرنس:
https://images.webofknowledge.com/WOK46/help/WOS/h_citationrpt.html
————————————————
سپس کلمه مورد نظر را سرچ می کنیم بعد به آنالیز آن می پردازیم.
بخش تحلیل نتایج
تنظیمات لازم را انجام می دهیم و روی آنالیز کلیک می کنیم.
خروجی در قالب اکسل
نتیجه گیری نهایی از کل این توضیحات
۱.تعداد بیشتری از بانک های اطلاعاتی را می شود مورد بررسی قرار داد ولی ما به همین چندتا بسنده کردیم که از مهمترین ها هستند.
۲. علاوه بر پایگاه های چکیده ای بزرگ ، همیشه سراغ پایگاه های ایندکسی تخصصی هم بروید (هر رشته ای ممکن است بانک داده های مخصوص خودش را داشته باشد)
۳.در ایران برای دسترسی به چنین پایگاه هایی دسترسی کمی داریم. مثلا در دسترسی به wos همین پایگاه های اصلی(core) است که در مقاله ی
http://lib2mag.ir/article-id-2552/overview-of-web-of-science-products/ اشاره کردم. اما واقعیت این است که مثلاٌ برای همین شیمی در وب آو ساینس پایگاه های زیر هم موجود است.(تخصصی)
۴. هر چقدر قوی تر کار کنیم و جستجو نماییم داده های قویتر و قدرتمندتری دریافت می کنیم.
۵.نتیجه های گوگل اسکولار را فعلاٌ باید کنار بگذاریم. با این روش کار ما که مبتنی بر تعداد مقالات نوشته شده توسظ نویسنده ها است آنگونه که می خواهیم حاصل نمی شود. اما اگر از استراتژی بیشترین استناد به نویسنده های موضوع مورد نظر جلو برویم می توان استفاده ی مناسبی کرد.
۶.داده های به دست آمده را از بانک های دیگر کنار هم قرار می دهیم و وابسته به ادامه ی مسئله خود تعدادی از نویسنده ها را انتخاب می کنیم و کار را ادامه می دهیم.
بدون دیدگاه