به مناسبت سالروز ارتحال علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره) و روز جهانی فلسفه؛
نشست علمی «علامه طباطبایی و انقلاب اسلامی» برگزار شد
اندیشه‌های اجتماعی و سیاسی علامه و نسبت آن با تحولات معاصر، محور گفت‌وگوی اساتید و پژوهشگران
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی، به مناسبت سالروز ارتحال علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره) و هم‌زمان با روز جهانی فلسفه، مجمع عالی حکمت اسلامی شعبه خراسان با همکاری پژوهشکده اسلام تمدنی و اداره کل پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان، نشست علمی «علامه طباطبایی و انقلاب اسلامی» را برگزار کرد. در این نشست، حجت‌الاسلام سید محمد عیسی‌نژاد به بررسی پیوند میان اندیشه‌های علامه و تحولات فکری و اجتماعی جهان معاصر پرداخت.
عیسی‌نژاد در سخنان خود انقلاب اسلامی را «رخدادی بی‌نظیر» دانست که نه تنها ایران، بلکه نگاه بسیاری از اندیشمندان غربی را نیز متحول کرد و اظهار داشت: پرسش از نسبت انقلاب اسلامی با شخصیت و اندیشه‌های علامه طباطبایی از مهم‌ترین مباحثی است که باید با دقت بررسی شود.
وی با اشاره به نقش برجسته علامه در بازسازی اندیشه دینی و هدایت جریان‌های معرفتی و اجتماعی افزود: بخش مهمی از ظرفیت‌های نظری انقلاب اسلامی به تولیدات علمی و منظومه فکری علامه طباطبایی بازمی‌گردد و این موضوع نیازمند بازخوانی دقیق روایات و برداشت‌های تاریخی است.
در ادامه نشست، به نقل‌های مختلف درباره دیدگاه علامه نسبت به سلطنت پهلوی و تحولات پیش از انقلاب اسلامی پرداخته شد. نقل قول مشهور مصطفی محقق داماد درباره «شهید واقعی انقلاب» که نخستین‌بار توسط محمدرضا حکیمی در کتاب عقلانیت جعفری منتشر شد، از جمله محورهای این بررسی بود. همچنین نقل‌های گوناگون از شاگردان علامه، اعضای خانواده و شخصیت‌هایی همچون سید عبدالله انواری، نجمه‌سادات حائری، محمد شجاعی زنجانی، محمد اسماعیل صائنی، سید حسین نصر و سید احمد کاظمی موسوی مرور شد.
عیسی‌نژاد در این زمینه توضیح داد که بخشی از اختلاف روایت‌ها به برداشت‌های تاریخی و تحولات فضای فکری آن زمان بازمی‌گردد؛ بااین‌حال، بسیاری از شاگردان برجسته علامه همچون آیت‌الله مصباح، دکتر رضا اکبریان و دیگران بر این باورند که نگاه مثبت علامه طباطبایی، شاگردانش را به حمایت از انقلاب و مشارکت در شکل‌گیری اسلام سیاسی سوق داده است.
وی افزود: شاگردانی مانند شهید مطهری، شهید بهشتی، شهید مفتح و شهید قدوسی در مسیر اندیشه علامه حرکت کرده و نقش مؤثری در پی‌ریزی مبانی نظری انقلاب داشته‌اند.
در بخش دیگری از نشست، اندیشه سیاسی علامه طباطبایی تحلیل شد. سخنران با اشاره به دیدگاه علامه درباره دموکراسی غربی، حکومت اسلامی و ولایت، بیان کرد که از نگاه علامه، ربوبیت الهی بر قانون‌گذاری، وضع قانون و حکومت سایه می‌افکند و سعادت جامعه بدون نظام الهی ممکن نیست. به باور علامه، مشروعیت ولایت فقیه ترکیبی از «انتصاب الهی» و «کشف و پذیرش مردم» است، نه انتخاب صرف اکثریت.
در پایان نشست تأکید شد که اندیشه علامه طباطبایی در دو سطح نظری و عملی، با مبانی اسلام سیاسی امام خمینی هماهنگ بوده و نقش مهمی در شکل‌گیری و تقویت مبانی فکری انقلاب اسلامی ایفا کرده است؛ به‌گونه‌ای که جریان شاگردان علامه، چه در عرصه گفتمان و چه در میدان عمل، پشتوانه فکری انقلاب را تقویت کرده‌اند.
بدون دیدگاه