امنیت نیاز اولیه تمامی انسانها و اولین کارویژه هر دولتی نسبت به شهروندانش

سخنرانی استاد دکتر لک زایی در چهارمین مجمع دانشگاه های ایران و جهان عرب/ مشهد دانشگاه فردوسی/دانشکده ادبیات و علوم انسانی/زمان: چهارشنبه ۴ دی ماه ۹۸
بسم الله الرحمن الرحیم 
کارکردهای دانش در جهت ارتقای امنیت و همزیستی مسالمت آمیز 
دکتر نجف لکزایی 
استاد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) و رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
حضار محترم و اساتید گرامی به همه شما سلام عرض می کنم و خوشحالم که توفیق پیدا کردم در جمع شما درباره کارکردهای دانش در جهت ارتقای امنیت و همزیستی مسالمت آمیز گفتگو کنم. 
همه می دانیم که امنیت نیاز اولیه تمامی انسانها و اولین کارویژه هر دولتی نسبت به شهروندانش محسوب می شود. 
با توجه به وقوع ناامنیها و جنگ های گسترده در اوایل قرن بیستم، از نیمه های این قرن تاکنون، پیوسته مطالعات امنیت، صلح و همزیستی در سطح جهان ،در حال گسترش بوده است. 
نظریه پردازی در این زمینه ها با توجه به اینکه این ها پدیده های هنجاری هستند، به ویژه که بخش عمده ای از جهان اسلام همچنان از انحطاط امنیتی در رنج است، از سوی مرکز علمی کشورهای اسلامی و با مراجعه به پیشینه مطالعات صلح و امنیت در تمدن اسلامی امری لازم و بلکه ضروری است.
 اما متأسفانه امروز مطالعات صلح و امنیت ،بهویژه با توجه به فرهنگ اسلامی و مشکلات داخلی در سطح دانشگاه های کشورهای اسلامی وضعیت شایسته ای ندارد و هم چنان بیشترین مطالعات امنیتی در کشورهای دیگر انجام می شود. 
به نظر میرسد دانش و دانشگاه و حوزه های علمیه هم می توانند در جهت ارتقای امنیت و همزیستی مسالمت آ میز عمل کنند و هم نسبت به آن بیت فاوت باشند و یا علیه آن وارد عمل شوند. 
ارتقای امنیت و همزیستی مسالمت آمیز ملازم با امنیت متعالیه در سطح نظری و عملی است. چنان که میان فقدان امنیت و با تضعیف و انحطاط امنیت نیز با امنیت های متدانیه در سطوح نظری و عملی تلازم برقرار است. 
بر این اساس معتقدم که اندیشه و انگیزه سازنده رفتارها، و از جمله رفتارهای امنیتی انسان است. از این رو بنیاد دعوت انبیای الهی بر تأثیرگذاری بر رفتارهای انسان، از طریق اصلاح اندیشه و انگیزه انسانها بوده است. 
مهمترین کارویژه نظام تعلیم و تربیت نیز انتقال فرهنگ به نسلهای جدید، به منظور آماده کردن آنها برای یک زندگی عزت مندانه است. با توجه به اینکه سمت و سوی اندیشه و انگیزه انسان چه باشد، رفتارهای او، و از جمله رفتارهای امنیتی او نیز متفاوت خواهد بود. 
به نظر می رسد مهم ترین چالش کارکردهای دانش در جهت ارتقای امنیت و ارتقای امنیت و همزیستی مسالمت آمیز در جهان اسلام، تربیت نخبگان دانشگاهی به ویژه نخبگان علوم انسانی، در حاشیه نظام معرفتی سکولاریستی است. 
این مسأله، در صورتی که چاره جویی نشود، به لحاظ امنیتی آینده پرمخاطره ای را برای جهان اسلام رقم می زند. زیرا در نظام دانشگاهی جهان اسلام مهندسی اندیشه ها و انگیزه ها با تئوری های عمدتاً غیربومی ،تقلیدی و غیراجتهادی صورت می گیرد. بهترین مثال برای این بحث ادبیات تولید شده در زمینه مطالعات امنیتی در جهان اسلام است، که علی رغم ناامنی گسترده در جهان اسلام هم چنان توجه کمی به مطالعات امنیتی صورت می گیرد.
پیشنهاد می شود توجه به علوم اقتدارآفرین و امنیت ساز مورد توجه جدی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی جهان اسلام قرار گیرد.
 در این صورت است که ما شاهد ارتقای صلح و امنیت و همزیستی مسالمت آمیز خواهم بود.
 لازمه این اقدام رفع موانع پیشرو است.
 مهمترین مانع پیشرو ممانعت نظام سلطه از پرداختن مراکز علمی جهان اسلام و از جمله ایران برای ورود به عرصه علوم قدرت آفرین و استقلال علمی است. فناوری هسته ای یک نمونه آن است. 
در این جهت تا آنجا پیش رفتند که حتی دانشمندان این رشته ها را نیز در ایران و آن چنان که در رسانه ها آمده بود در برخی از کشورهای اسلامی به شهادت رساندند. آیا جهان اسلام نمی تواند در علوم انسانی به چنین جایگاه اقتدارآفرینی برسد که بتواند چالش های فرهنگی، سیاسی و امنیتی خود را حل نماید؟ ما معتقدیم در مبانی اسلامی ظرفیت هایی وجود دارد که میت واند ما را در علوم انسانی نیز به چنین جایگاهی برساند. 
امروز حرکت به سمت دست یابی به مرجعیت علمی مؤثر یک ضرورت است. مرجعیت علمی زمانی مؤثر است که هم مسئولانه باشد و هم دردمندانه و ناظر به حل مشکلات جهان اسلام. در این صورت است که می توانیم با بهره گیری از دانش تولید شده توسط خودمان و نه تقلید از دیگران و با همافزایی از طریق ارتقای امنیت و مبارزه با عوامل ناامنی از جمله اشغالگری و استعمار و سلطه و افراطگرایی به سوی همگرایی، هماهنگی، همکاری ،همبستگی و پیوستگی و در یک کلام تمدن نوین اسلامی گام های مؤثری برداریم.
من و همکارانم در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تلاش کرده ایم با چنین رویکردی به تولید و تحقیق در عرصه های متنوع علوم انسانی و اسلامی در قالب ده پژوهشکده و دو مرکز و سی و سه گروه علمی بپردازیم و آمادگی داریم با دانشگاه های جهان عرب کارگاه ها و تألیفات مشترک داشته باشیم. 
فرصت را مغتنم شمرده از همه شما دعوت میکنم جهت آشنایی با پژوهشگاه و محصولات آن، که همزمان با نشر کاغذی در فضای مجازی نیز منتشر می شود از کتابخوان همراه پژوهان به آدرس https://pajoohaan.ir استفاده کنید. 
در پایان از همه دستاندرکاران برگزاری این همایش به ویژه دانشگاه فردوسی و ریاست محترم آن جناب آقای دکتر کافی و شما که به سخنانم گوش دادید تشکر میکنم. 
 والحمدلله ربّ العالمین
 

منبع:اختصاصی/سایت ایسکا