از رصد نشر تا اولویت بندی خرید؛ روایت یک عملکرد حرفه ای در نمایشگاه کتاب
تهیه بیش از ۴۰۰ جلد منبع جدید برای کتابخانه شیخ بهایی از نمایشگاه کتاب تهران
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی، هادی مکارم، عضو شورای عالی کتابخانه و مرکز اطلاع‌رسانی شیخ بهایی، از روند تهیه منابع جدید از سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران خبر داد و اعلام کرد: با هدف به‌روزرسانی منابع موجود و دسترسی به تازه‌های نشر، برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای حضور مؤثر در نمایشگاه کتاب امسال صورت گرفت.
رصد نشر از یک ماه قبل از آغاز نمایشگاه
مکارم با اشاره به آغاز فرآیند شناسایی منابع از یک ماه پیش از افتتاح رسمی نمایشگاه در ۱۷ اردیبهشت گفت: در این مدت، تیم خرید کتابخانه با رصد روزانه فضای مجازی و بازدیدهای میدانی مستمر از کتابفروشی‌های معتبر، فهرستی جامع از تازه‌های نشر را تهیه کرد. این فهرست شامل کتاب‌هایی از ناشران شناخته‌شده‌ای همچون نشر چشمه، آفتاب، ماهور، بازارچه سعدی، پاتوق کتاب، شهر کتاب، بنیاد پژوهش‌ها، چاپخش، دانشور و دیگر مراکز معتبر بود.
وی افزود: در کنار بررسی‌های تخصصی تیم کتابخانه، درخواست‌هایی نیز از سوی سایر واحدهای پژوهشی و فرهنگی دفتر، اعضای هیئت علمی و پژوهشگران دریافت شد که در تهیه نهایی لحاظ شد.
در این فرایند، در مجموع ۸۰۱ عنوان کتاب در ۱۲۰۰ مجلد شناسایی و بررسی شد. پس از مطابقت با موجودی کتابخانه و حذف عناوین تکراری یا مشابه چاپی، فهرست خرید اولیه به ۵۷۲ عنوان در ۸۶۰ مجلد کاهش یافت. اما به گفته مکارم، محدودیت‌های بودجه‌ای مانع از تحقق کامل این فهرست شد:
تهیه ۴۷۱ جلد کتاب و نشریه با بودجه ۲ میلیارد ریالی
در نهایت، از محل بودجه اختصاص‌یافته، تعداد ۲۰۷ عنوان در ۲۳۶ مجلد از منابع چاپ داخل و ۲۳۵ جلد منابع کتابی و نشریات چاپ بیروت خریداری شد. مجموع منابع تهیه‌شده: ۴۷۱ جلد می باشد
آمار رسمی نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۴: افزایش مبلغ، کاهش نسخه
مکارم در ادامه به برخی آمارهای کلی مرتبط با نمایشگاه کتاب امسال اشاره کرد: طبق گزارش رسمی، نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۴ حدود ۶۵۷ میلیارد تومان فروش داشته است: ۲۹۲ میلیارد تومان فروش حضوری
۳۶۵ میلیارد تومان فروش مجازی، در حالی‌که سال گذشته (۱۴۰۳) مجموع فروش ۴۹۷ میلیارد تومان بوده، آمار امسال نشان‌دهنده رشد ۳۲ درصدی فروش ریالی است. اما از منظر تعداد، فروش کتاب کاهش یافته است: با توجه به افزایش متوسط قیمت کتاب از ۱۸۱ هزار تومان در فروردین ۱۴۰۳ به ۲۲۱ هزار تومان در فروردین ۱۴۰۴، تخمین زده می‌شود تعداد کتاب‌های حضوری فروخته‌شده در مصلای تهران با کاهشی ۲۵ درصدی، از ۱.۷۶ میلیون نسخه به ۱.۳۲ میلیون نسخه رسیده باشد. همچنین، سهم فروش حضوری از کل فروش از ۶۴ درصد به ۴۴ درصد کاهش یافته که نشان از افزایش تمایل عمومی به خرید مجازی کتاب دارد.
بازدیدکنندگان زیاد، خریداران کم
مکارم در پایان گفت: بر اساس برآوردها، بیش از ۶ میلیون نفر از نمایشگاه کتاب بازدید کردند، اما مجموع نسخه‌های فروخته‌شده کمتر از ۱.۵ میلیون نسخه بوده است. این بدان معناست که از هر چهار بازدیدکننده، تنها یک نفر کتاب خریده است. البته با در نظر گرفتن خریدهای عمده نهادها، می‌توان نتیجه گرفت که بخش قابل توجهی از مراجعه‌کنندگان، صرفاً برای تفریح، گشت‌وگذار یا آشنایی با فضای نشر به نمایشگاه آمده‌اند.
بدون دیدگاه