در ادامه سلسله‌نشست‌های پنج تأثیر صلح امام حسن(ع) در برپایی قیام عاشورا مطرح شد؛
صلح برای بیداری، قیام برای عدالت؛ چگونه امام حسن(ع) راه عاشورا را گشود؟
صلح، فرصتی برای ترمیم جبهه‌ی شیعه و بازتولید گفتمان امامت در جامعه‌ی اسلامی
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی، در سومین نشست علمی پنج تأثیر صلح امام حسن(ع) در برپایی قیام عاشورا با سخنرانی محمد باغستانی، مدیرگروه و عضو هیأت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی، تحلیل ژرف‌تری از صلح امام حسن علیه‌السلام ارائه شد.
در این نشست، صلح نه یک تاکتیک منفعل، بلکه طرحی بلندمدت برای تقویت جبهه‌ی امامت و آماده‌سازی قیامی با پشتوانه‌ی مشروع معرفی شد؛ قیامی که در عاشورا به اوج رسید.
باغستانی در ابتدای سخنان خود گفت: صلح امام حسن علیه‌السلام، نه یک عقب‌نشینی، بلکه یک مهندسی عمیق در صحنه‌ی سیاسی صدر اسلام بود؛ طراحی‌ای که با هدف حفظ اصل امامت، افشای تدریجی انحراف اموی و بازسازی قدرت اجتماعی جبهه‌ی اهل‌بیت صورت گرفت.
وی با اشاره به بندهای مهم صلح‌نامه، به‌ویژه بند عدم تعیین جانشین توسط معاویه، گفت: این بند از صلح‌نامه، در واقع سد محکمی در برابر مشروع‌نمایی سلطنت اموی ایجاد کرد. وقتی معاویه آن را شکست و یزید را به‌عنوان جانشین معرفی کرد، امام حسین علیه‌السلام با استناد به همان صلح‌نامه، قیام خود را از منظر حقوقی و الهی موجه ساخت.
مدیر گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی با تبیین تفاوت صلح امام حسن و قیام امام حسین، ادامه داد: اگر امام حسن علیه‌السلام به‌ظاهر قدرت را واگذار کرد، در واقع مسیر اعتراض مشروع را برای آینده محفوظ نگه داشت. این صلح، فرصتی برای بازسازی گفتمان تشیع، ترمیم جبهه‌ی داخلی و گسترش مفاهیم عمیق امامت بود؛ امری که بدون آن، نه عاشورا معنا می‌یافت و نه امت اسلامی به عمق انحراف سیاسی آگاه می‌شد.
در بخش تحلیلی نشست، باغستانی تأکید کرد: در زمان امام حسن، زمینه اجتماعی برای قیام فراهم نبود. جنگ‌های داخلی، خستگی مردم و سلطه‌ی تبلیغاتی امویان، جامعه را نسبت به مقاومت مایوس کرده بود. صلح، در چنین شرایطی، یک واکنش هوشمندانه برای جلوگیری از حذف کامل جبهه‌ی حق و انتقال پرچم به نسل آینده بود.
وی همچنین خاطرنشان کرد: امام حسین علیه‌السلام در دهه‌های پس از صلح، به بازتعریف عدالت، حق حاکمیت، امامت و معیارهای مشروعیت حکومت پرداخت. این فرآیند منجر به شکل‌گیری قیامی شد که نه صرفاً واکنشی سیاسی، بلکه قیامی تمدن‌ساز و گفتمان‌محور بود.
بدون دیدگاه