فناوری بلاک‎چین[۱] در آرشیوها

فناوری امروزه به کمک بشر آمده تا راه را برای او تسهیل و روشن‎تر نماید. استفاده از فناوری‎های مختلف در تمامی عرصه‎ها به سرعت در حال رشد است. از این میان سازمان‎ها نیز برای ارائه و معرفی خدمات و فعالیت‎های خود از فناوری‎های جدید متناسب با حوزه کاری خود استفاده می‎نمایند. سازمان‎های آرشیوی نیز از فناوری‎های جدید دور نمانده و از این ابزار برای معرفی هر چه بیشتر خود به جامعه و جهان استفاده کرده‎اند.

بلاک‎چین از جمله فناوری‎هایی است که امروزه در زمینه‎های مختلف از جمله آرشیو کاربرد دارد.

بلاک‎چین اختراعی برجسته و مبتکرانه است؛ زاییده فکر یک فرد یا گروهی از افراد که با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو شناخته می‌شوند (آزمایشگاه بلاک‎چین ایران، ۱۳۹۷). این فناوری اساساً یک پایگاه داده یا دفتر کل امن است که در هزاران رایانه پخش می‌شود و تمامی افراد به یک رکورد (رده) مشابه از تمامی تراکنش‌های آن دسترسی دارند، بنابراین امکان مداخله مخرب در آن وجود ندارد. استفاده از رمزنگاری در این فناوری به کاربران اجازه می‌دهد که به طور ایمن به انجام تراکنش‌های خود بپردازند. هم‎چنین بلاک‎چین با انجام هر تراکنش، رکوردی تغییرناپذیر و دائمی از آن را در خود ذخیره می‌کند (افخمی، ۱۳۹۷).

فناوری بلاک چین مانند اینترنت است که دارای یک استحکام داخلی است. با ذخیره بلوک‌های اطلاعاتی‌‎ای که در سراسر شبکه آن یکسان هستند، بلاک‎چین نمی‎تواند:

  1. توسط یک نهاد واحد کنترل شود و
  2. هیچ نقطه‌ی شکست واحدی ندارد (آزمایشگاه‎ بلاک‎چین ایران، ۱۳۹۷).

بنابراین یکی از موضوعات اصلی در مورد بلاک‎چین، اعتماد است. اعتماد از مسائل بسیار مهم در آرشیوها محسوب می‎شود. این مسئله درباره اسناد دیجیتال از اهمیت زیادی برخوردار است. اسناد دیجیتالی می‎توانند کپی و یا دست‌کاری بشوند بدون آنکه کسی متوجه شود. این امر اعتماد به اسناد دیجیتال را مشکل می‎سازد. خدمات و ابزار زیادی وجود دارند تا امنیت و اطمینان در مدیریت اسناد را تأمین کنند اما نکته‎ای که وجود دارد این است که این ابزار و خدمات گران هستند و به دخالت یک شخص ثالث نیاز دارند (آیرون مانتین[۲]، ۲۰۱۸).

از چالش‎های حوزه اسناد و آرشیو می‎توان به این نکته اشاره کرد که چگونه می‎توانیم نشان دهیم که رکوردی که امروز می‎بینید، همان سندی است که ۲۰ سال قبل به آرشیو سپرده شده و بررسی اینکه چگونه می‎توانیم بدانیم که یک سند دیجیتال تغییر کرده است و این که آیا این تغییر قانونی بود و تا چه حد می‎تواند همچنان به عنوان سند معتبر مورد اعتماد باشد (کیم[۳]، ۲۰۱۸). فناوری بلاک‌چین در این زمینه به کمک آمده و تقریباً مانند امضای دیجیتال عمل می‌کند.

در یک شبکه بلاک‎چین یک کپی طلایی از سند حاوی بلوک جاسازی می‎شود. اگر سند تغییر کند، یک بلوک جدید اضافه می‎شود و فایل اصلاح شده در سراسر شبکه هماهنگ می‌شود، این فرایندی است که معمولاً فقط چند ثانیه طول می‎کشد. تا زمانی که تمام اسناد دارای امضای باشند، همه چیز خوب است. بااین‌حال، اگر یک نسخه از یک سند ارائه شود که با دیگر امضاها مطابقت نداشته باشد، این امر به مثابه تقلب یا دست‌کاری سند محسوب می‎شود (آیرون مانتین، ۲۰۱۸).

برخی از آرشیوها در پروژه‎هایی استفاده از این فناوری‎ را مورد آزمایش قرار داده‎اند. از آن جمله آرشیو ملی بریتانیا است که پروژه‎ای تحقیقاتی با عنوان «آرکینجل[۴]» را توسط دانشگاه ساری[۵] و دیگر همکاران درگیر در پروژه مانند موسسه اپن‎دیتا[۶] هدایت می‎کند. گفتنی است که این پروژه با کمک مالی شورای تحقیقات مهندسی و علوم فیزیک بریتانیا اجرا می‎گردد (کیم، ۲۰۱۸).

پانویس:
[۱] Blockchain
[۲] Iron Mountain
[۳] Christine Kim
[۴] Archangel
[۵] Surrey University
[۶] Open Data Institute

منابع

 

فناوری برای پژوهشگران

مطالب مرتبط ...

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *