نشست علمی پنجمین همایش علوم انسانی- اسلامی پژوهش و فناوری- نقش قرآن مکی در بنیانگذاری فرهنگ و تمدن اسلامی

معرفی برنامه

 از سلسله نشست های پنجمین همایش علوم انسانی- اسلامی پژوهش و فناوری؛

نشست علمی نقش قرآن مکی در بنیانگذاری فرهنگ و تمدن اسلامی برگزار گردید

محمد باغستانی: بازتاب حقوق انسان در قرآن در سه سال بعثت نمونه اولیه عصر پنهانی است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی، نشست علمی نقش قرآن مکی در بنیانگذاری فرهنگ و تمدن اسلامی از سلسله نشست های پنجمین همایش علوم انسانی- اسلامی پژوهش و فناوری با ارائه محمد باغستانی مدیر گروه و عضو هیأت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی برگزار گردید.

در ابتدای این نشست، باغستانی در تعریف قرآن از انسان گفت: اولین تعریف خدای متعال، این است که انسان مخلوق خداست و مانند جهان هستی که هیچکدام خود آفرین نیستند، آفریدگار دارد. اولین ویژگی انسان در قرآن بعد از اینکه خود را به عنوان مخلوق شناخت این است که حق انتخاب دارد. اینجا تفاوت اصلی انسان با موجودات ماقبل خود آشکار می شود. آنها بر اساس غریزه زندگی می کنند اما انسان حق انتخاب دارد.

وی افزود: این حق انتخاب بزرگترین رخنه بر دیوار فرهنگ جاهلی است. در فرهنگ جاهلی تعصب به گذشتگان و تقلید کورکورانه از گذشتگان اجازه نمی داد که انسان به یادش بیاید یا بفهمد که حق انتخاب دارد. این دیوار را می شکند و مشرکان متوجه شدند که اگر حق انتخاب عمومی شد و همه فهمیدند که می توانند انتخاب کنند، می توانند دوباره جاهلیت را انتخاب نکنند و وارد فضای جدید شوند.

مدیر گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی گفت: بازتاب حقوق انسان در قرآن در سه سال بعثت نمونه اولیه عصر پنهانی است. کم کم این انسان، انسانی که در پرتو این سه سال آیاتی که نازل شده متوجه می شود که حق معامله، حق مالکیت، حق تجارت، حق توطن ، حق آباد کردن زمین، حقوق مادی و معنوی، حق مستضعفان، حق استفاده از اموال ثروتمندان را دارد.

باغستانی افزود: خداوند به گونه ای به مدیریت فرهنگ و تمدن پرداخته است. اولین قدم، آگاه کردن خودآگاهی انسان بود. دومین قدم، آیاتی که انسان را تشویق به خردورزی کرده است. از دیگر چیزهایی که فرهنگ رو مدیریت می کند، علم و آگاهی است. می گوید سخنانی که  از روی آگاهی رو بپذیرید. بعد از خردورزی، علم و آگاهی، گاهی خیلی اهمیت پیدا می کند.

وی گفت: از سوی دیگر قرآن تأکید بر اختیار انسان، بر تعقل انسان و بر فهم انسان دارد. تصویری که شما به طرف جامعه‌ای حرکت ‌کنید که مبتنی بر خردورزی، مبتنی بر علم، مبتنی بر آگاهی و مبتنی بر حق انتخاب است، با جامعه‌ای که حق ندارید غیر از سنت های آبا و اجدادی خود کار دیگری انجام دهید، بسیار متفاوت با است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: در این مرحله اولین شکل فرهنگی و تمدنی این جامعه به وجود آمد، جامعه‌ای که به علم را در حد خودش باور کرده است. علم یکی از مظاهر مهم تمدن است.فرهنگ متفاومت  و شخصیت و خودشناسی جدید، معرفت النفس تاریخی پیدا کرده است. معجزه بزرگ قرآن این است که توانسته است انسان را در یک بازه ی زمانی کوتاه به انسان دیگری تبدیل کند. این یعنی دگرگونی انسان در درون. انسانی که حالا دیگر شناخت جدیدی از خود پیدا کرده است. شناخت جدید از معبودی که سزاوار ستایش و پرستش است، پیدا کرده و جریان حق و باطل را می شناسد.