دکتر سیدمصطفی احمدزاده: «خوب گوش دادن، مقدمۀ ارتباط موفق»

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی، دکتر سید مصطفی احمدزاده دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی نوشت:درس ۴۱ : ۰۳/۱۲/۱۴۰۳ «خوب گوش دادن، مقدمۀ ارتباط موفق»
وَمِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَیَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَکُمْ … (توبه: ۶۱) و از منافقان کسانی هستند که همواره پیامبر را آزار می دهند و می گویند: شخص زود باور و نسبت به سخن این و آن سراپا گوش است. بگو: او در جهت مصلحت شما سراپا گوش است … . در این آیه، خداوند به یکی از صفات برجسته پیامبر رحمت صلی الله علیه و آله و سلم اشاره می‌کند که ایشان در گوش دادن به سخنان دیگران حتی بدخواهانِ خود، مهارت فوق‌العاده‌ای داشت به طوری که برخی می‌گفتند: تو گویی ایشان، گوش است. یعنی هنگامی که کسی با ایشان سخن می‌گفت، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم با دقت و حوصله به حرف‌های آن شخص گوش می‌داد. در ادامه همین آیه آمده است که ایشان برای شما رحمت است. اگر مهم‌ترین وظیفه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم را ابلاغ دین به مردم بدانیم و مهم‌ترین حالت ابلاغ را، ارتباط کلامی با دیگران تعریف کنیم؛ روشن می‌شود که قریب به اتفاق ارتباطات ایشان با مردم، ارتباطات کلامی بود. امروزه هم بر اساس تحقیقات، بیش از ۹۰٪ ارتباطات انسان‌ها با یکدیگر ارتباطات کلامی و زبان بدن است. نتیجه این که اگر یک فرد در دنیای معاصر، روی ارتباطات کلامی خود متمرکز شود و با تمرین، مهارت‌های آن را به دست آورد؛ به موفقیت‌های متعددی دست پیدا خواهد کرد. ارتباطات کلامی میان فردی، دست کم دو سویه دارد: گوش دادن و سخن گفتن. اگر انسان مهارت خوب گوش دادن را یاد بگیرد، می‌تواند خوب نیز سخن بگوید؛ اما اگر در این نیمه نخست یعنی گوش دادن، ضعیف باشد یا بد عمل کند؛ ارتباطش با دیگران ضعیف ارزش گذاری می‌شود. نتیجه این که اگر فردی مهارت خوب گوش دادن را تمرین نکند، ارتباطات قوی و موفق نیز نخواهد داشت. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به سخنان مراجعان خود، خوب گوش می‌دادند. این برخورد چند آورده داشت: نخست این که خوب می‌فهمیدند که درخواست فرد چیست؟ دوم این که خوب می‌فهمیدند که چه سؤالی باید از فرد بکنند؟ سوم این که می‌فهمیدند که چه پاسخی باید به فرد بدهند که او انتظار آن را دارد؟ چهارم این که با این گوش دادن، به فرد احترام می‌گذاشتند. پنجم این که زمان کافی و شرایط خوب را برای صحبت کردن فرد فراهم می‌‌کردند. ششم این که زمینه را برای ادامه گفت‌ و گو و گفت و گوهای بعدی در زمان‌های دیگر فراهم می‌کردند. هفتم این که حس خوبی را به گوینده منتقل می‌کردند تا راحت، حرف دلش را به ایشان بگوید. هشتم این که به مخاطب می‌فهماندند که من تلاش دارم تا مسئله شما را حل کنم. و … . اما از میان همه این فواید، شاید برخی در ارتباط می‌خواهند فقط دیده و شنیده شوند. شاید به دنبال پاسخ خاصی هم نباشند. شاید به دنبال حل مسئله هم نباشند. فقط می‌خواهند برای کسی دردِ دل کنند. همین!!! و شایدهای دیگری که در هر گفت و گو ارتباط کلامی مد نظر گوینده است. بیاییم با یکدیگر خوب گوش دادن را تمرین کنیم تا خودمان را یک گام به پیامبر رحمت صلی الله علیه و آله و سلم نزدیک‌تر سازیم.

به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید
https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran