اندیشمندان، صاحب نظران و ایده پردازان برجسته کشور در نشست چشم انداز انقلاب اسلامی در دهه پنجم با موضوع «عدالت وآزادی فرهنگی اجتماعی» سیطره مدرنیته، عدم تعادل و نادیده گرفتن قانون اساسی را از مهمترین موانع تحقق عدالت و آزادی فرهنگی اجتماعی قلمداد کردند.
به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی به نقل از پایگاه اصلاع رسانی فقه حکومتی وسائل، نشست چشم انداز انقلاب اسلامی در دهه پنجم با موضوع«عدالت وآزادی فرهنگی اجتماعی» با حضور ابراهیم رزاقی، دکترای اقتصاد واستاد دانشگاه، حجت الاسلام صدیق اورعی، جامعه شناس و استاد دانشگاه و مهدی نصیری، مدیرمسؤول اسبق روزنامه کیهان و نویسنده و جمعی دیگر از اندیشمندان، صاحب نظران و ایده پردازان برجسته کشور شامگاه سه شنبه ۲۲ خرداد در مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی نمایندگی خراسان رضوی برگزار شد.
اقتصاد ایران تعاونی محور است
ابراهیم رزاقی، دکترای اقتصاد در این نشست ابتدا به بیان چالش های موجود در عرصه اقتصادی با مبانی فرهنگی پرداخت و گفت: اقتصاد جمهوری اسلامی نه سرمایه داری و نه سوسیالیستی است و در عین حال اقتصاد ما، تعاونی محور است.
وی درادامه با اشاره به نگاه دولت های پس از انقلاب نسبت به اقتصاد ایران، اظهارداشت: آقای رفسنجانی در ایران اقتصاد سرمایه داری را پیاده کرد که همزمان با بحران آمریکا بود که آنان نظام سرمایه داری را به همه دنیا ابلاغ کردند که مبانی فرهنگی دارد و می گوید همه چیز را خصوصی کنید چرا که دولتی ضرر دارد.
این ایده پرداز برجسته کشوردرادامه با اشاره به وجود تورم و گرانی گفت: در عین حال در این وضعیت دستمزدها بالا نمی رود و ۶۰ درصد کارگران و بازنشسته ها زیر خط فقر هستند و این موضوع جالب توجه است که همین گروهها صاحبان اصلی انقلاب هستند اما آنها روز به روز محتاج تر و از طرفی خیلی ها پولدارتر می شوند.
وی با تأکید بر این مطلب که در حال حاضر در کشور اشرافیتی به وجود آمده است که برخی ثروت های نجومی دارند، بیان داشت: ازطرفی در کشور معوقه های بانکی وجود دارد و آدم های فاسدی که اختلاس کردند و وضعیت کشور اینگونه می شود که وقتی می خواهند سه تا وزیر را در این باره استیضاح کنند نمی شود و سعی این است که نیروهای حزب اللهی منزوی شوند.
مبارزه با فساد قدم اول در حمایت از تولید کننده است
این استاد دانشگاه در ادامه به بیان راهکارها درباره این چالش های فعلی پرداخت و گفت: کسانی که می خواهند مدیریت کنند باید به صورت جهادی عمل کنند و در قدم نخست برای خود به دنبال منافع مادی نباشند و برای دیگران بخواهند .
وی تصریح کرد: تا زمانی که با فساد مبارزه نشود نمی توان از تولید کننده حمایت کرد و در عین حال به او یارانه داد، از طرفی نیاز است با همه کسانی که وام گرفتند و پس نمی دهند با خطاکاران مقابله شود.
تبدیل نفت خام ایجاد شغل می کند
این استاد دانشگاه درادامه تبیین راهکارها گفت: نفت خام را باید تبدیل کرد تا شغل ایجاد شود که در این مسیرالگوی ما صنایع دفاعی و هسته ای و فضایی است و باید افراد را با یکدیگر متحد کرد چرا که برخی می خواهند با پول ملت اشرافی زندگی کنند که همان مسؤولینی هستند که متوجه این موضوع نیستند چرا که اشرافیتی به وجود آمده است که چاکری آمریکا را الگو قرار داده اند.
راهکارهای ی برون رفت از وضعیت اقتصادی امروز
وی با اشاره به این مطلب که انتخاب آنهایی که جهادی عمل می کنند و حضور مردم در همه ارکان اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و مطالبه آنان راهکاری برای برون رفت از وضعیت اقتصادی امروز است، ابرازکرد: اگر شرایط با همین وضعیت پیش برود مردم اعتماد خودشان را از دست می دهندچرا که اقتصاد برای همه است نه اینکه فقط برای عده ای ده درصدی که در حال حاضر برای آنان شامل می شود.
این استاد دانشگاه بر عدالت در توزیع تأکید کرد و گفت: ما مبانی فرهنگ اقتصادی داریم که می توان با بهره گیری از آنان در این عرصه قدم های موثر و کارآمد برداست.
ابراهیم رزاقی در ادامه با انتقاد نسبت به این موضوع که چرا هیچکدام از وزرا و وکلا به قانون اساسی توجه نمی کنند، گفت: مگر این قانون اساسی به وسیله ۷۰ تا ۸۰ درصد خبره جمهوری اسلامی تهیه نشده است که کسی به قانون اساسی توجه ندارد.
آیا عدالت به قانون اساسی ربط دارد؟
وی با بیان اینکه چرا وقتی می گویید عدالت، این موضوع ربطی به قانون اساسی ندارد و هرکس خودش عدالت را تعریف می کند، بیان داشت: ما نباید شرایطی را به وجود آوریم که کسانی که به این انقلاب امیدوار هستند ناامید شوند.
این استاد داشنگاه با اشاره به این مطلب که سرمایه داری در این سال ها در این کشور فقیر سازی کرده است که افراد نتوانند حرف بزنند، تصریح کرد: وقتی افراد درمانده هستند و حتی نمی توانند هزینه های درمان را تأمین کنند و پول تلفن بدهند و بیمار هستند در واقع سکوت می کند.
قانون اساسی مبانی فکری و فرهنگی برای تحقق عدالت اقتصادی دارد
وی با بیان اینکه قانون اساسی مبانی فکری و فرهنگی برای تحقق عدالت اقتصادی دارد، گفت: باید براساس آن اقتصاد ایران را اداره کرد نه براساس سرمایه داری و سوسیالیستی که وضعیت اینگونه شده است که نماینده مجلس را می خرند و هیچکس کاری نمی کند از طرفی ایدئولوژی اقتصاد مقامتی در قانون اساسی است که نسبت به آن بی توجهی شده است.
شاخص های مشخص کننده میزان عدالت غربی است
حجت الاسلام صدیق اورعی، جامعه شناس و استاد دانشگاه درادامه این نشست به تعریف مبانی عدالت پرداخت و گفت: در واقع شاخص هایی که درباره میزان عدالت مطرح می شود اندیشه های غربی است که به عنوان نمونه به درآمد سرانه و بهداشت و طول عمر و تحصیلات برمی گردد که این موضوعات فقط جنبه های روبنایی عدالت هستند و در عین حال باعث فریب شده است.
وی با بیان اینکه در واقع در تعریف عدالت می توان اینگونه گفت که عدالت آن چیزی است که در تعادل رخ می دهد، بیان داشت: در واقع نظام اجتماعی و قلمروهای زیرمجموعه نیز در اثر بی تعادلی، آسیب می بینند و می توان گفت وقتی عدم تعادل به اوج خودش برسد،انقلاب ضرورت می یابد.
بی تعادلی در عرصه های اجتماعی و فرهنگی مانع بروز عدالت شده است
این استاد دانشگاه درادامه با اشاره به مصادیقی از بی تعادلی در عرصه های اجتماعی و فرهنگی که مانع بروز عدالت شده است، تصریح کرد:این موضوع که همه باید سواد داشته باشند و به همین دلیل نهضت سواد آموزی در کشور شکل گرفت متوجه اندیشه های غربی است که همین امر یک جور عدم تعادل است که اشتغال ایجاد نکرد و فقر نسبی را افزایش داد و آموزش اضافی در سیستم آموزشی از پیش دبستانی تا دکترا به وجود آورد.
این جامعه شناس درادامه با اشاره به ناکارآمدی های اجتماعی، فرهنگی و آموزشی که منجر به ضعف فعالیت های نهادی و ساختاری در جامعه شده است، بیان داشت: در واقع حکومت ناکارآمد خود به خود ایجاد نمی شود بلکه جامعه ای که نتوانست سالم شود حکومت آن هم سالم نخواهد شد.
حجت الاسلام صدیق اورعی درادامه با بیان اینکه الگوی تعادلی در حال حاضر وجود ندارد، اظهارکرد: به همین دلیل شما در یک سیستم مشهود خارج از عدم تعادل تعادل ها تلاش می کنید اما این کار سبب از بین رفتن عدم تعادل ها نمی شود.
وی ادامه داد: درواقع عدم تعادل ها به هم گره می خورند و در عین حال یکدیگر را تقویت می کنند،خاطرنشان کرد: از طرفی اگر نتوانیم یک راه حل عمیق پیدا کنیم عدم تعادل بیشتر خواهد شد که به نفع ساختار جامعه نیست.
حجت الاسلام صدیق اورعی درادامه با اشاره به این مطلب که جامعه باید دگرگون شود نه اینکه سیستم اداری آن عوض شود، تصریح کرد: در عین حال این جامعه با موعظه دگرگون نمی شود و با حضور همه مردم این هدف محقق می شود.
هنجارها برای آرمان های جدید بازسازی شود
وی با بیان اینکه وظیفه انقلاب این است که ساختارهای قبلی را ذوب کند و دوباره بسازد، تصریح کرد: باید اندیشه های اجتماعی تازه ساخته شود و هنجارها برای آرمان های جدید بازسازی شود که این همان الگو و اندیشه مناسب در شرایط فعلی است.
مهدی نصیری،مدیرمسؤول اسبق روزنامه کیهان درادامه با اشاره به ناکامی های جمهوری اسلامی در این چهاردهه پس از انقلاب افزود: ما در اجرای عدالت آن طور که باید موفق نبوده ایم و درعین حال نیاز است که به عدم توفیقات خودمان در عرصه های فرهنگی و اجتماعی وسیاسی نیز توجه کنیم اما درعین حال جمهوری اسلامی در این چهل سال پس از انقلاب در توفیقات نمره قبولی را دارد.
این نویسنده با اشاره به این مطلب که در واقع توجه به این عوامل می تواند نگاه ما را به مسائل سنجیده کند، اظهارکرد: اگر از این زوایه غافل شویم در واقع یاس بسیاری چیره خواهد شد که این امر به نفع انقلاب نیست.
نصیری درادامه با بیان اینکه از روز اول ما مسئله حکمرانی را ساده گرفتیم وبا سهولت با این امر برخورد کردیم و به همین دلیل وعده دادیم، اظهارداشت: در ابتدا تلقی اینگونه بود که اگر رادیو و تلویزیون یک روز دست ما باشد همه جامعه دیندار و مومن خواهند شد که البته این تلقی نادرست است.
در حال حاضر سیطره مدرنیته است
وی درادامه درباره دلایل این امر که با وجود اینکه صدا وسیما چهل سال است که در دست ما است و این اتفاق رخ نداده است، گفت: در حال حاضر سیطره مدرنیته است و به همین دلیل بعد از چهل سال تجربه نیاز به بازرسی وبازنگری و بازاندیشی اندیشه ها وجود دارد.
این ایده پرداز برجسته کشور با بیان اینکه حرکت ما در مسیر تجربه است و در عین حال این حرکت در حال رشد است، تصریح کرد: در چنین شرایطی که حجت معصوم خداوند در پرده غیبت است عدم تعادل به وجود می آید و از طرفی جامعه ای متعادل است که در رأس آن حجت معلوم خداوند حضور داشته باشد.
وی درادامه با بیان اینکه ما با اخذ برش هایی از دین انقلاب کردیم و این موضوع درست بود، گفت: در عین حال از برش های دیگر دین غفلت شده است وما بسیاری از آیات را چندین بار خواندیم و برخی دیگر را حتی یکبار هم نخواندیم و از طرفی واقعیت این است که انقلاب اسلامی در بدترین شرایط تمدنی روز به پیروزی رسید.
تمدن مدرن و تجدد یک بدعت
نصیری با اشاره به این مطلب که تمدن مدرن و تجدد یک بدعت در مقابل نقشه تمدنی انبیاء و سیر تمدنی بود که آنان ترسیم کرده بودند، بیان داشت: در واقع این بدعت عالم و آدم را ویران کرد و از حداقل سنت که در عرصه های معیشتی مانده بود همه آنها را نیز ویران کرد.
وی با بیان اینکه مدرنیته منشا هفت تا هشت بحران بوده است که هرکدام از این بحران ها برای نابودی بشر کافی است، خاطرنشان کرد: مدرنیته یک تمدن فراگیر در عالم شد اما تأثیر آن در جوامع مختلف شدت و ضعف دارد در عین حال ما نیز به شدت از آن تأثیر پذیرفتیم که از نشانه های این امر می توان به این موضوع اشاره کرد که پاکستانی ها و عربها لباس ملی خودشان را حفظ کردند اما در این یک صد سال اخیر ایرانیان مدل لباس خود را تغییر دادند.
ما با یک بستر تمدنی ویران در ابعاد مختلف مواجه شدیم
مدیرمسؤول اسبق روزنامه کیهان با اشاره به این مطلب که ما با یک بستر تمدنی ویران در ابعاد مختلف مواجه شدیم، گفت: تا دو قرن قبل پول به صورت نقدی و حقیقی و طلا و نقره بوده است اما در حال حاضر تبدیل به پول اعتباری و اسکناس شده است و امروز بزرگترین سرقت های دولت ها از طریق اتکاء به این اسکناس صورت می گیرد که اگر سیصد سال پیش دزدترین دولت ها بودند به راحتی نمی توانستند دزدی کنند که امروزه این کار صورت می گیرد.
وی با بیان اینکه از بسیاری از ابعاد مدرنیته گریزی نیست، تصریح کرد: وقتی در شرایطی که پارامترهای اقتصاد مدرن کل بساط اقتصاد را از تعادل خارج می کند و حکومتی با داعیه دین تشکیل می دهیم باید حواسمان بود که ما با موانع جدی روبرو هستیم و با پدیده ای مواجه ایم که آن پدیده گریبان ما را می گیرد و اسیر آن می شویم و وقتی به مشکل برمی خوریم به دستور بانک مرکزی پول چاپ می کنیم و بی عدالتی تشدید می شود و راه گریزی هم نداریم که اگر متوجه این موضوع بودیم کمی غلظت شعارهای عدالتخواهانه خودمان را کم می کردیم چرا که در همه ابعاد می توان این مثال را زد که عرصه های اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی را نیز در برمی گیرد.
درعصر غیبت و دوران مدرنیته امکان تحقق دولت، جامعه و تمدن تراز دین وجود ندارد
نصیری با اشاره به مصادیق دیگری از عدم توازن در عرصه های مختلف گفت: ما باید یک بازنگری داشته و نتیجه را به خودمان ومردم اعلام کنیم که در عصر غیبت و دوران مدرنیته امکان تحقق دولت ، جامعه و تمدن تراز دین وجود ندارد .
وی با اشاره به این مطلب که تراز دین به معنای مهدویت نیست که کسی اینچنین ادعایی نکرده است، تصریح کرد: منظور همین تراز فقه موجود با همه کاستی ها چرا که ۷۰ تا ۸۰ درصد همین فقه هم امکان تحقق ندارد و در یک جمع بندی می توان ۳۰ درصد همین فقه را پوشش داد.
نصیری ادامه داد: البته همین میزان توفیق برای ما در حوزه های مختلف بسیار عظیم است اما باید بدانیم بیش از این نیست و در عین حال تکلیف نداریم و خداوند چنین تکلیفی بر دوش جمهوری اسلامی نگذاشته است و در عین حال همه حکومت ها دنبال این هستند که با بهانه های مختلف دوش خودشان را از زیر بار تکالیف بردارند و از طرفی جمهوری اسلامی تکالیف بی جهت برای خودش در این عرصه ها درست می کند که چنین تکلیفی متوجه ما نیست.
وی با بیان اینکه نمی خواهم با این مباحث ناکارآمدی ها و سوء مدیریت هایی که ساختاری و بنیادی نیست و با عقل واراده قابل اصلاح هستند، آنها را توجیه کنم، گفت: براساس سخنان حضرت علی(ع) کسانی می توانند عدالت را برپا کنند که اهل ساخت و پاخت نباشند و رنگ جماعت به خود نگیرند و در عین حال دنبال منافع خود نروند که این سه عامل در میان مسؤولان و نهادهای جمهوری اسلامی وجود داشته است.
گفتنی است، در این نشست جمعی دیگر از اندیشمندان، صاحب نظران و ایده پردازان به بیان آراء و نظرات خود درباره تعاریف آزادی و عدالت فرهنگی اجتماعی پرداختند.
بدون دیدگاه