گامی درخشان از پژوهشکده اسلام تمدنی در ساحت تفسیر نوین قرآن؛
انتشار یک مقاله تحول‌آفرین در تفسیر آیه «أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ» در معتبرترین فصلنامه قرآنی کشور
محمد بهرامی با ارائه تفسیری نو، مفاهیم «خلق» و «امر» را از نو معنا کرد؛ پژوهشی ژرف‌نگر که مسیر فهم آیات قرآن را دگرگون می‌سازد
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی، درخشش علمی دیگر از پژوهشکده اسلام تمدنی رقم خورد؛ مقاله علمی پژوهشی «بازخوانی آیه أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ»، نوشته محمد بهرامی، استادیار گروه قرآن و مطالعات اجتماعی این پژوهشکده، در تازه‌ترین شماره فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های قرآنی (شماره ۱۱۳) منتشر شد.
این مقاله با جسارت علمی و اتکای دقیق بر منابع تفسیری و تحلیلی، تفاسیری متنوع و گاه متناقض از واژگان «خلق» و «امر» را به چالش می‌کشد؛ از ایجاد و فرمان گرفته تا عالم خلق و عالم امر، دنیا و آخرت، ابداع و تدبیر و دیگر برداشت‌های رایج.
دیدگاه ممتاز این مقاله، «خلق» را ایجاد تدریجی در بستر زمان و مکان، و «امر» را ایجاد دفعی، بی‌زمان و بی‌مکان می‌داند؛ نگاهی که نه‌تنها با سیاق آیات قرآن همخوان است، بلکه از خلط مفاهیم فلسفی، کلامی و عرفانی نیز پرهیز می‌کند.
این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و تحلیلی، گامی نو و اثرگذار در مسیر بازخوانی معارف قرآنی به‌شمار می‌رود و با شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2024.67243.3832 در دسترس علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه قرآن قرار دارد.
چکیده مقاله:
در تفسیر خلق و امر از آیه «أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ» نظریه‌های بسیاری وجود دارد. برخی خلق و امر را ایجاد و فرمان، شماری عالم خلق و عالم امر، تعدادی دنیا و آخرت، گروهی ابداع و فرمان، عده‌ای اختراع و تدبیر و تصرف و … معرفی می‌کنند. تفاسیر یادشده از جهاتی چند، محل تأمل و تردید است که برخی از مهم‌ترین آنها خلط مفاهیم، ناسازگاری با سیاق، بی‌توجهی به کاربرد قرآنی، خلط مفهوم قرآنی، کلامی، فلسفی و … است. دیدگاه مختار این اثر، تفسیر خلق به ایجاد تدریجی در زمان و مکان و تفسیر امر به ایجاد دفعی بی‌زمان و بی‌مکان است. این دیدگاه کاستی‌های دیگر نظریات را ندارد و افزون بر این، با موضوع آیه و اصل پیوستگی آیات همخوان می‌باشد. این پژوهش با مطالعه کتابخانه‌ای و همراه با بررسی و سنجش نظریات مختلف در تفسیر آیه شکل گرفته و هدف آن، نقد و سنجش نظریه‌های مختلف در تفسیر واژه خلق و امر است.
بدون دیدگاه