به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، رئیس اداره کتابخانه و اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی به مناسبت درگذشت آیت ا… رفسنجانی اقدام به برگزاری نمایشگاه آثار و تألیفات ایشان در محل کتابخانه دفتر تبلیغات اسلامی نمود و گفت: در شخصیت مرحوم آیت‌ا… هاشمی رفسنجانی نکاتی قابل توجه است. ایشان علاوه بر سوابق علمی و مبارزاتی، فعالیت بسیار گسترده‌ای نیز در زمینه پژوهش و تدوین و تألیف و تولید اندیشه و دانش داشتند که در شخصیت ایشان نمونه قابل توجهی را در بین اندیشمندان اسلامی ملاحظه می‌کنیم.جالب این است که اندیشه ایشان به لحاظ گستردگی و تنوع عرصه هایی که به آن می پرداختند و نیز به لحاظ نگاه بلندی که در افق جهانی و فرا تاریخی دارند، بسیار قابل توجه است.
وی افزود: به مناسبت نزدیک شدن به هفتمین روز درگذشت به نظر رسید که نمایشگاهی در کتابخانه دفتر تبلیغات اسلامی از محصولات و آثاری که تألیف یا مرتبط با ایشان است از آنچه در کتابخانه موجود است جمع آوری شود و حدود چهل و چند عنوان گردآوری شد. بعضی از این عناوین مجلدات فراوانی دارند و مجموعاً حدود یکصد جلد را شامل می شوند.
حکیم باشی با بیان اینکه تألیفات بسیاری از آیت ا… رفسنجانی موجود است گفت: تألیفات ایشان علاوه بر موضوعات و معارف دینی شامل تفسیر قرآن نیز می شود. نوآوری و ابتکار خاصی در «تفسیر راهنما» وجود دارد. تدوین و تکمیل تفسیری که ایشان در دوران زندان نوشتند، با همکاری جمعی از محققین در دفتر تبلیغات اسلامی در مرکز فرهنگ و معارف قرآن در قم و مشهد در قالب ۲۰ جلد تفسیر و یک جلد فهرست نمایه انجام و عرضه شد.
رئیس اداره کتابخانه و اطلاع رسانی ادامه داد: اصل این تفسیر مربوط است به یادداشت هایی که ایشان در زندان با مطالعه چند تفسیر، به صورت دفاتری تنظیم کردند و اتفاقاً کپی این مجلدات در دفتر مشهد وجود دارد و یک جلد از این تفاسیر در نمایشگاه در معرض دید قرار گرفته است. به هر حال ایشان یادداشت هایی در زندان می نوشتند و توسط همسرشان به صورت مخفیانه از زندان با رعایت ظرافت و دقت خارج می شد و به این ترتیب از دسترس مأموران رژیم پهلوی خارج و محفوظ می ماند.
حکیم باشی با اشاره به این که تألیف تفسیر قرآن هدف اصلی کار آیت ا… رفسنجانی نبود بیان کرد: هدف اصلی تألیف کلید قرآن بود که بعدها به صورت فرهنگ قرآن با کار تکمیلی در قالب ۳۳ جلد عرضه شد که در این نمایشگاه به معرض نمایش گذاشته شده است و در قالب نرم افزار نیز عرضه شده است.
وی افزود: این تألیف بعدها به صورت چهار جلد گزیده فرهنگ قرآن تدوین و به چاپ رسیده است. همین اثر به صورت عربی هم در دست ترجمه است و یک جلد بزرگ با عنوان مفتاح القرآن عرضه شده که هنوز نیمی از حرف الف را شامل می شود و قاعدتاً این اثر نیز ۲۰ یا ۳۰ جلد امتداد خواهد داشت.
حکیم باشی ابراز کرد: نکته مهمی که اینجا قابل ذکر است تفاوت دو اثر تفسیر راهنما و فرهنگ قرآن است. فرهنگ قرآن از موضوعات به سمت آیات رفته است. موضوعات به ترتیب الفبایی مطرح شده است و ساختار درختی پیدا کرده است. بنابراین فرهنگ قرآن از موضوع به آیه و تفسیر راهنما از آیه به موضوع است. نوآوری که در تفسیر راهنما وجود دارد که بعدها بعضی دیگر این روش را ادامه دادند این است که یک آیه مطرح می شود، به جای اینکه تفسیر کند و توضیح دهد و مطالبی را ذیل آن بیاورد با شماره گذاری نمایه هایی که از آیه استخراج می شود گاه ۵ یا ۶ نمایه و گاهی تا حدود ۴۰ نمایه از یک آیه استخراج شده است. اثر ایشان در زمینه معارف قرآنی همین تفسیر راهنما و فرهنگ قرآن است که به تعبیر خود ایشان کلید قرآن نامگذاری شده است.
وی به معرفی دیگر آثار آیت ا… رفسنجانی پرداخت و افزود: از دیگر آثار ایشان «امیرکبیر یا قهرمان مبارزه با استعمار» است که کتاب بسیار معروفی در زمان خود و در دهه چهل و بسیار تأثیر گذار بوده است. کتاب سرگذشت فلسطین که ترجمه کتابی از یک شخصیت فلسطینی و بسیار تأثیرگذار و معروف بوده و بارها به چاپ رسیده، از دیگر فعالیت های ایشان فعالیت در زمینه مطبوعات بود. نشریه بعثت و مکتب تشیع که مقاله ها و فعالیت های گسترده ای در این زمینه داشته اند. و برخی تألیف موضوعی نیز وجود دارد. از آثار دیگر ایشان خطبه هایی که در نماز جمعه تهران ایراد کردند در کتابی با عنوان مکتب جمعه که تمامی خطبه ها را از مرحوم آیت ا… طالقانی و آیت ا… منتظری و حضرت آیت ا… خامنه ای رهبر معظم انقلاب و ایشان را گردآوری کرده است. کتاب زن و عدالت اجتماعی و مصاحبه های ایشان و بعضی از کتاب هایی که در مورد شرح حال و بیوگرافی و حوادث زندگی ایشان که بسیاری از این کتاب ها در واقع حمایت گرانه و طرفدارانه نیست و بعضی از این ها بیشترین نقدها را نیز شامل می شود، آثار بسیار زیادی از گفتگو و نقد دیدگاه ها و نقد عملکرد ایشان در دوره ۸ ساله ریاست جمهوری ایشان(سال های ۶۸ تا ۸۶) و نقد دیدگاه های ایشان در دوره ۸۴ و ۸۸ و خاطرات هر ساله ایشان که در قالب کتاب نوشته شده، در این نمایشگاه عرضه شده است.
حکیم باشی گفت: کتابی بسیار نفیس و غنی با ۱۰۰۰ صفحه رنگی با عنوان روایتی از زندگی و زمانه آیت ا… هاشمی رفسنجانی و تا همین چند ماه قبل از فوت ایشان، حوادثی که از قبل از انقلاب و بعد از انقلاب بوده را نیز شامل می شود.
در پایان، رئیس اداره کتابخانه و اطلاع رسانی پژوهشکده اسلام تمدنی اظهار داشت: شخصیت آیت ا… هاشمی رفسنجانی به لحاظ نقش بسیار گسترده ای که در ایران چه به صورت مبارزه و چه به صورت شورای عالی انقلاب و مسئولیت‌های ایشان در قالب ریاست مجلس، ریاست جمهوری، ریاست مجمع تشخیص مصالحت نظام، ریاست خبرگان و فعالیت ایشان در نماز جمعه و اقدامات ایشان در دوران سازندگی بعد از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بسیار زندگی پر فراز و نشیب و پر دامنه و داستانی است و دیدگاه‌های موافق و مخالف درباره ایشان مطرح بوده است. ایشان از یاران نزدیک و وفادار مرحوم امام راحل و رهبر معظم انقلاب بودند و زندگی ایشان بسیار پرحادثه است و آثار بسیار زیادی در مورد ایشان وجود دارد. آنچه که مقدور بوده و در دسترس بوده در این نمایشگاه عرضه شده است و علاقمندان می توانند از این آثار استفاده کنند.
بدون دیدگاه