حجت الاسلام و المسلمین استاد نجف لک‌زایی؛

طبقه‌بندی رشته‌ها و گرایش‌های علمی حوزه علمیه، غربی و وارداتی است

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه یکی از مشکلات در تولید علوم انسانی، اسلامی این است که نمی‌توانیم خود را از چارچوب‌های تحمیلی غربی رها کنیم، گفت: یکی از عناصر، بحث طبقه‌بندی علوم است؛ الان ما گرفتار طبقه‌بندی وارداتی علوم غربی هستیم و حتی حوزه علمیه هم در تدوین رشته‌ها و گرایش‌های علوم همان طبقه‌بندی وارداتی غربی را مبنا قرار داده و بر اساس آن فعالیت دارد.

به گزارش ، حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی؛ رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۷ آذرماه در مراسم افتتاحیه پنجمین همایش علوم انسانی، اسلامی، پژوهش و فناوری با بیان اینکه ۷۷ نشست و کرسی علمی ترویجی در ذیل پنجمین همایش در حال برگزاری است و نیز برگزار خواهد شد، گفت: این نشست‌ها از سوی مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی، اسلامی با همکاری مرکز توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن و علوم انسانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه  برگزار می‌شود. ما در این پنج همایش دو مسئله را مدنظر قرار دادیم؛ یکی کسب مرجعیت علمی با معرفی ظرفیت‌هایی که در مراکز مرتبط وجود دارد و دیگری کمک به حل مسائل کشور.

وی افزود: اگر مرجعیت علمی مجموعه پژوهشگاه‌های علوم انسانی و اسلامی کمرنگ و مورد تردید باشد، حضورشان در حل مسائل کشور هم مورد تردید خواهد بود؛ ولی این همایش‌هایی که برگزار شد ظرفیت علمی این پژوهشگاه‌ها را به خوبی نشان داد و چه بهتر که نهادهای مختلف در کشور از این ظرفیت استفاده کنند به خصوص اینکه پژوهشگاه‌ها در عرصه‌های مختلف فعالیت دارند و می‌توانند به حل مسائل گوناگون کمک کنند.

لکزایی با ابراز امیدواری مبنی بر اینکه این پژوهشگاه‌ها و مجمع بتواند به ایفای وظایف خود بپردازد، افزود: در این چند همایش بخش ویژه هم وجود داشته است و در همایش پنجم هم نقش پژوهش در حکمرانی مقاومت‌محور بخش ویژه این همایش است.

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه وقتی از حکمرانی مقاومتی سخن می‌گوییم یعنی می‌گوییم حکمرانی اسلامی از این نوع جنس است، اضافه کرد: یعنی برای خود برنامه و دستور کار و مرزبندی با دیگر حکمرانی‌ها دارد و از آرمان‌های خود دفاع می‌کند و حاضر است برای دفاع از آرمان‌ها و برنامه‌های خود هزینه هم بپردازد.

وی افزود: طبق آیات قرآن مهم‌ترین برنامه اسلام، پیاده‌سازی و ترویج و اقامه دین است کما اینکه در آیه مبارکه فرمود: شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ مَا وَصَّىٰ بِهِ نُوحًا وَالَّذِی أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ وَمَا وَصَّیْنَا بِهِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَىٰ وَعِیسَىٰ ۖ أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِیهِ ۚ کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکِینَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ ۚ اللَّهُ یَجْتَبِی إِلَیْهِ مَنْ یَشَاءُ وَیَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ یُنِیبُ؛ ای رهبران(رهبران اولی‌العزم و ای پیروان این رهبران) دین را اقامه کنید؛ البته به تعبیر علامه طباطبایی رهبران دینی دچار تفرقه نمی‌شوند لذا اقامه دین برای همه از جمله پیروان آنان یعنی موحدان عالم است؛ فرمود دچار تفرقه نشوید و دین را اقامه کنید و اقامه دین هم تلاش یکپارچه و هماهنگ لازم دارد تا در مقابل وساوس درونی و هم برونی و مشکلات مقاومت کنیم.

معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به فرق حکمرانی مقاومتی و حکمرانی مقاومت، گفت: در حکمرانی مقاومت می‌گوییم خود مقاومت باید حکمرانی شود مثلاً کاری که شهید سلیمانی در سطح منطقه انجام دادند هماهنگی و هم‌افزایی میان نیروهای مقاومت در ذیل ارشادهای رهبری بود تا بتوانند با سربلندی در برابر استکبار و داعش بیاستند و موفق هم بودند.

لکزایی تصریح کرد: آن چه امروزه در منطقه وجود دارد و بال و پر گرفته است راه حل آن بهره‌گیری از حکمرانی مقاومتی است که در فرهنگ اسلامی مورد تاکید است تا در پرتو آن حکمرانی مقاومت، فرماندهی و ساماندهی شود تا «فَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَکَ وَلَا تَطْغَوْا ۚ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ» رخ دهد.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) همچنین تأکید کرد: یکی از مشکلات در تولید علوم انسانی اسلامی این است که نمی‌توانیم خود را از چارچوب‌های تحمیلی غربی رها کنیم که یکی از عناصر آن بحث طبقه‌بندی علوم است. در گذشته بزرگان ما طبقه‌بندی‌هایی از علوم مختلف داشتند ولی الان ما گرفتار طبقه‌بندی وارداتی علوم غربی هستیم و حتی حوزه علمیه هم در تدوین رشته‌ها و گرایش‌های علوم همان طبقه‌بندی وارداتی غربی را مبنا قرار داده و بر اساس آن فعالیت دارند. 

علوم انسانی کنونی فرهنگ مقاومت درست نمی‌کند

همچنین وحید ارشدی، رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در این مراسم با بیان اینکه علوم انسانی حاصل رفتارهای انسانی است، گفت: جنس علوم انسانی کنونی کشور چون بر مبنای مادی‌گرایی غربی است نمی‌تواند به سمت و سوی مقاومت منتهی شود در حالی که هرقدر این علوم به سمت محور توحیدی حرکت کند بیشتر به سمت و سوی مقاومت پیش خواهیم رفت.

وی با بیان اینکه زنجیره ارزشمند تولید نظریه نیازمند انسجام درونی میان نهادهای علمی است و تا این انسجام ایجاد نشود قاعدتاً رسیدن به تولید نظریه سخت است، افزود: بردارهای ما ناهمگرا و دچار خدشه است و حتی بین نهادهایی که در این حوزه نقش‌آفرینی دارند آن اتفاق شایسته و باسته که به تولید محصول مقاومتی منتهی شود رخ نداده است. مثلاً در حوزه اقتصاد مقاومتی حتی ادبیات اقتصاد مقاومتی در علوم انسانی ما نهادینه نیست و اینکه باید کسانی تربیت شوند که در این عرصه نقش بیافرینند هم تربیت نشده‌اند؛ بنابراین برای تولید علوم انسانی مقاومتی باید گفت‌وگوی شایسته بین نهادهای علمی ایجاد شود.

رئیس محترم پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد اضافه کرد: گفت‌وگوهای درونی درباره علوم انسانی حتی باید با مخالفان این علوم صورت بگیرد؛ اگر مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی این مأموریت را به نهادهای زیرمجموعه و ذیل خود واگذار کند و تعاملات طرفینی داشته باشند، خروجی آن آغاز تولید زنجیزه نظریات مبتنی بر علوم انسانی اسلامی و تربیت انسان‌هایی با هویت مقاومتی است؛ مشکل امروز ما نبود این زنجیره و مخدوش بودن هویت ما بر این اساس است، چون صداهای مختلف شنیده می‌شود و واگرایی در عرصه این علوم وجود دارد لذا دانشجویان و برخی استادان خود را در این زمینه نقش‌آفرین نمی‌دانند.

ارشدی بیان کرد: ما باید بازنگری در تولید علوم انسانی، اسلامی داشته باشیم و آسیب‌های این رنجیره را بازخوانی کنیم. ما در دانشگاه فردوسی مشهد سعی کردیم در برخی موضوعات از جمله اقتصاد مقاومتی بین مخالفین و موافقین این بحث تبادل رأی کرده و به فهم مشترک برسیم.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *