پابمد[۱]، وب آو ساینس[۲] یا گوگل‌اسکالر[۳]؟
هر سه پایگاه بسیار مشهور و دارای عملکردهای بسیار متفاوتی هستند. اغلب بدون دانستن تفاوت‌های استفاده از هر یک از پایگاه‌ها بر نتیجۀ جست‌وجوی خود، از این پایگاه‌ها استفاده می‌کنند . برخی تفاوت‌های مؤثر در تصمیم‌گیری در رابطه با استفاده از هر یک از این پایگاه‌ها عبارت‌اند از؛
- پایگاه‌های پابمد و وبآوساینس تحت نظارت کاربر هستند، اما گوگل اسکالر چنین نیست. این مهم‌ترین تفاوتی است که در نتیجه جست‌وجو در پایگاه می‌توانید مشاهده کنید.
تمرکز وبآوساینس و پابمد روی مجلات است و بر اساس معیارهای علمی و توسط کمیتۀ ارزیابی پیشینه انتخاب می‌شوند. پابمد بر مجلات بالینی و زیست‌پزشکی متمرکز است. وبآوساینس حالت میان‌رشته‌ای دارد و بهترین مجلات تمام حوزههای علوم را با تمرکز بر مجلات انگلیسی زبان تحت پوشش قرار می‌دهد اطلاعات مربوط به هر مقاله در ساختاری یکنواخت وارد می‌شود: نویسنده، عنوان، تاریخ، نام مجله. بدین ترتیب انتخاب هر کدام از گزینه‌ها جست‌وجو به بازیابی درست منجر خواهد شد و نتایج بر اساس آخرین تاریخ مرتب شده‌اند.
مقالات پابمد بر اساس مهم‌ترین اطلاعات برچسب‌گذاری می‌شوند؛ مثلاً «مقالۀ مروری» یا «کارآزمایی بالینی». آن‌ها بر اساس کلمات مرجع و موضوعات مهمی که در بازیابی نتایج بهتر به شما کمک می‌کنند، برچسب‌گذاری می‌شوند. برای مثال: جست‌وجوی میکرو آر.ان.ای [Majr]، یعنی شما می‌توانید مقالاتی که در آن میکرو آر.ان.ای مهم‌ترین موضوع مقاله است، جست‌وجو کنید. در جست‌وجوی کلمۀ “mouse” به‌طور خودکار کلمۀ “mice” که حالت جمع کلمۀ قبلی است، جست‌وجو خواهد شد. بین این سه پایگاه، پابمد مجهز به آخرین نوآوری‌ها در کمک به یافتن بهترین نتیجه است. مقالات در وبآوساینس نیز با اطلاعات مهمی در رابطه با ساختار مقاله برچسب‌گذاری می‌شوند، مثلاً برچسب «مقالۀ مروری». مقالات وبآوساینس بر اساس محتوا برچسب‌گذاری نمی‌شوند، بنابراین باید در جست‌وجو انواع موارد ممکن را در نظر بگیرید. بازیابی درست به معنی قابل تکرار و قابل گزارش بودن نتایج جست‌وجو است (این موضوع برای انجام مرور سیستماتیک‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد).
گوگل اسکالر پایگاه دادۀ تحت نظارت افراد نیست بلکه یک موتور جست‌وجو مربوط به کل فضای وب است که نتایج را بر اساس معیارهای خاص و به صورت خودکار فراخوانی کرده و نمایش می‌دهد.
معیار علمی بودن نتایج گوگل اسکالر، ارسال اطلاعات وب‌سایت ناشران به گوگل اسکالر است نه بر اساس ویژگی منابع.
حوزههای موضوعی تحت پوشش گوگل اسکالر شامل انواع مختلفی از منابع مانند؛ مجموعۀ مقالات کنفرانس‌ها، کتاب‌ها و گزارش‌هایی است که در پابمد و وبآوساینس نمایه نمی‌شوند. گوگل اسکالر اطلاعات مقالات را از هزاران سایت متفاوت بازیابی می‌کند، بنابراین اطلاعات در مورد نویسنده، تاریخ، نام مجله و سایر قسمت‌های استناد، استاندارد نشده‌اند و شاید توسط گوگل و با ماشین و قابل خواندن نباشند. گوگل اسکالر پیشنهاد جست‌وجو بر اساس تاریخ، نویسنده و یا نام مجله را می‌دهد اما دقت بازیابی اطلاعات توسط آن کاملاً متفاوت است. نتایج به‌طور متقن بر اساس تاریخ طبقه‌بندی نمی‌شود.
نبود نظارت انسانی به این معناست که هیچ برچسب و نمایه‌ای برای ساختار یا محتوا وجود ندارد. اگر مقالۀ مروری می‌خواهید، می‌توانید کلمۀ «مرور» را به‌صورت کلیدواژه به جست‌وجوی گوگل اسکالر اضافه کنید. در این صورت ممکن است به مقالات مروری دسترسی یابید. در اسکالر مشابه وبآوساینس، محتوا برچسب‌گذاری نمی‌شود، بنابراین باید تمامِ ترکیباتِ ممکنِ کلمات را در موضوع مورد نظر خود جست‌وجو کنید. بازیابی نادرست و محتوای متنوع، به معنای غیرقابل تکرار بودن و غیر قابل گزارش بودن نتیجۀ جست‌وجو است؛ بنابراین جست‌وجو در گوگل اسکالر برای انجام مرور سیستماتیک ممکن است مناسب نباشند.
- وبآوساینس و گوگل اسکالر استناد به مقالات را دنبال می‌کنند درحالی‌که پابمد این‌طور نیست.
دنبال کردن استناد در گوگل اسکالر و وبآوساینس؛ چند مرتبه فلان مقاله توسط مقاله، کتاب یا منابع دیگر مورد استناد قرار گرفته است. در گوگل اسکالر و وبآوساینس امکان مرتب‌سازی نتایج بازیابی بر اساس تعداد استنادها وجود دارد (گوگل اسکالر این قابلیت را با گزینۀ «رتبه‌بندی بر اساس ربط[۴]» میسر کرده است). در نظر داشته باشید که تعداد استناد ب در وبآوساینس و گوگل اسکالر به‌طور قابل توجهی متفاوت است. تعداد استنادهای ارائه شده در هیچ‌یک کامل نیست، اگرچه تعداد استنادها در وبآوساینس به نظر دقیق‌تر و قابل اعتمادتر است و توسط سازمان‌های رسمی مختلف به عنوان استاندارد استفاده می‌شود.
- گوگل اسکالر متن کامل مقالات را جست‌وجو می‌کند اما پابمد و وبآوساینس تنها استنادها، چکیده و اطلاعات برچسب‌گذاری شده را جست‌وجو می‌کند.
با توجه به اینکه گوگل اسکالر متن کامل مقالات را جست‌وجو می‌کند، می‌توانید به اطلاعاتی که لزوماً در استناد یا چکیدۀ مقاله نیستند، دست یابید، به‌عنوان مثال، اطلاعات جزئی مربوط به روش‌شناسی مقالۀ مجلات. اگر موفق به یافتن نتایج مورد نظر در جست‌وجوی پابمد یا وبآوساینس نشدید، گوگل اسکالر را امتحان کنید.
پابمد و وبآوساینس محدود به جست‌وجوی چکیده است اما لزوماً برای سایر جست‌وجوها نامناسب نیستند. اگر شما به دنبال مقاله‌ای هستید که به‌طورکلی در مورد موضوع خاصی است، اطلاعات آن را در چکیده خواهید یافت. بااین‌حال، جست‌وجوی تمام محتوا در گوگل اسکالر نتیجۀ متفاوتی در بر خواهد داشت و مقالاتی را برای شما بازیابی می‌کند که پابمد و وبآوساینس بازیابی نکرده‌اند.
پانویس:
[۱] Pubmed
[۲] Web of science
[۳] Google scholar
[۴] Relevancy ranking
بدون دیدگاه