گروه در یک نگاه
- مدیر : دکترسیدمصطفی احمدزاده
- تأسیس: ۱۳۶۸شمسی
- ۳۸ اثر منتشر شده
- اجرای بیش از ۲۴ پروژه
اعضای هیئت علمی
- دکتر سیدمصطفی احمدزاده
- محمد بهرامی
- حجت الاسلام دکتر محمد خامه گر
- دکتر سیدعلی نقی ایازی
- سیدمحسن میرسندسی
افتخارات
- رتبه شایسته تقدیر، مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان
- رتبه سوم، کتاب سال حوزه
- مقام دوم، همایش بین المللی قرآن و مطالعات میان رشته ای
- رتبه اول نشریات، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
- رتبه سوم نشریات، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
- رتبۀ سوم، سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان
دغدغه های قرآن پژوهی و بهره گیری از قرآن متناسب برای رفع نیازهای روز جامعه اسلامی و جهانی، بیش از پیش محققان را به سوی فعالیت های تخصصی قرآن محور کشانید.
ازاین رو گروه پژوهشی «قرآن و مطالعات اجتماعی» با پشتوانۀ تجارب طولانی شکل گرفت. این گروه با همگراسازی دو گروه پیشین مرکز، یعنی گروه تفسیر و علوم قرآنی که از سال ۱۳۶۸ فعالیت خود را آغاز کرده بود و گروه مطالعات اجتماعی دین که از سال ۱۳۷۰ فعالیت می کرد، با رویکرد جدید به انجام مأموریت می پردازد.
تأمین پشتوانههای علمی تمدن نوین اسلامی ـ ایرانی با انجام پژوهشهای قرآنی معطوف به دغدغههای اجتماعی.
اهداف کوتاه مدت (۲ ساله):
پژوهش در زمینه های:
۱- مبانی و روش های تفسیر اجتماعی قرآن کریم؛
۲- الگوی عدالت اجتماعی در قرآن کریم؛
۳- روش های نوین در فهم آیات اجتماعی قرآن؛
۴- بررسی جامعه شناختی عدالت بر اساس آموزه های قرآن.
اهداف بلندمدت(۵ ساله):
پژوهش در زمینه های:
۱- سبک زندگی اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم؛
۲- جامعه شناسی دین داری از دیدگاه قرآن کریم؛
۳- تفسیر اجتماعی قرآن کریم در راستای ایجاد تمدن نوین؛
۴- آسیبهای اجتماعی از منظر قرآن و راهکارهای رفع آن معطوف به تمدن اسلامی ایرانی.
اعضای گروه:
۱- دکترسیدمصطفی احمدزاده، مدیر گروه. استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۲-محمد بهرامی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۳- حجتالاسلام دکتر محمد خامهگر، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۴- دکترسیدعلی نقی ایازی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۵- سیدمحسن میرسندسی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۶-اویس استادی، کارشناس گروه.
اعضای شورای علمی گروه:
۱- دکترسیدمصطفی احمدزاده، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۲- محمد بهرامی؛ استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۳- حجت الاسلام دکتر محمد خامهگر، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۴-دکترسیدعلی نقی ایازی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۵- دکتر حامد بخشی، دانشیار، عضو جهاد دانشگاهی خراسان رضوی
۶- حجت الاسلام دکتر مهدی ابراهیمی- استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد
۷- سیدمحسن میرسندسی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
محققان:
۱- حجتالاسلام سید موسی صدر – مدرس و پژوهشگر؛
۲- دکتر شهره شاهسوندی – عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی و همکار پژوهشی پژوهشکده ؛
۳- دکتر حسن نقی زاده – عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی و همکار پژوهشی پژوهشکده ؛
۴- دکتر محمدباقر آخوندی – عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند و همکار پژوهشی پژوهشکده.
۵- دکتر محمد سهیلی ـ مدرس دانشگاه و فعال فرهنگی.
۶- دکتر سعید نمازی زادگان ـ استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
۷- مهدی فردوسی- دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب.
پروژه های در دست تحقیق:
۱- فرهنگ واژگان قرآن جلد۳ – سعید نمازی زادگان؛
۲- تفسیر ساختاری جزء سیام – دکتر محمد خامهگر؛
۳- اصول و مبانی کاربرد روایات در تفسیر قرآن کریم -دکتر محمد خامهگر؛
۴- فضای نزول سوره های قرآن کریم – جواد سلمانزاده؛
۵- نظریۀ نفوذ اجتماعی دین در آموزههای قرآنی – دکترمحمدباقر آخوندی؛
۶- زمینههای تحقق عدالت اجتماعی – دکترسیدعلی نقی ایازی؛
۷-مبانی تفسیر اجتماعی – دکترسیدمصطفی احمدزاده؛
۸- بررسی آراء مفسران درباره صداقت – حجت الاسلام حسن نقیزاده؛
۹- اصول و مبانی استنباط اهل بیت “در استنباط فقهی از قرآن” – حجتالاسلام سیدموسی صدر.
۱۰- بررسی تطبیقی روشهای نوین تفسیری در کشف دیدگاه اجتماعی قرآن با مطالعه موردی عفاف و حجاب- دکتر محمد خامهگر.
۱۱- تحلیل انتقادی نظرات انسجام متنی قرآن- دکتر محمد خامهگر.
۱۲- معناشناسی امنیت در قرآن کریم- دکتر محمد بهرامی
۱۳- موانع اجتماعی شکل گیری جامعۀ مطلوب از دیدگاه قرآن کریم- محسن میرسندسی
۱۴- بررسی جامعه شناختی ضعف صداقت براساس آموزه های قرآن- دکتر علی نقی ایازی
۱۵- تحلیل محتوای روش های پژوهش در مقالات علمی- پژوهشی قرآنی (۱۳۹۰-۱۳۹۷) – دکتر سیدمصطفی احمدزاده
۱۶- تجارب اخلاقی مبلغان سایر ادیان در سایر کشورها- مهدی فردوسی
۱۷- تجارب اخلاقی مبلغان سایر ادیان در ایران- مهدی فردوسی
۱۸- تولید گزارش مربوط به شبکه نیاز و پاسخ در حوزه علوم اسلامی- دکتر مهدی سهیلی
پروژههای اتمام یافته در سال ۹۸-۹۵:
۱- روششناسی تحلیل محتوای کیفی در تفسیر قرآن، چیستی ایمان – دکتر سیدمصطفی احمدزاده؛
۲- نظم نزولی سوره های قرآن کریم- دکتر محمد خامهگر.
۳- درآمدی بر هنجارسازی اجتماعی-سید محسن میرسندسی
۴- بررسی جامعهشناختی الگوی اسلامی پیشرفت براساس آموزههای قرآن با تأکید بر کنشهای پیشرفتزا – دکتر سیدعلی نقی ایازی؛
۵- پژوهشی در هنجارسازی حجاب دختران- سیدمحسن میرسندسی
۶- کاربست روش تحلیل محتوای کیفی در تفسیر قرآن کریم: چیستی ایمان- دکتر سیدمصطفی احمدزاده
آثار منتشرشده در سال ۹۷-۹۵:
۱-مطالعۀ جامعه شناختی اسلام شیعی و مردم سالاری – دکتر محمدمسعود سعیدی؛
۲- جامعه شناسی دین و سکولارشدن – دکتر محمدمسعود سعیدی؛
۳- موانع تفکر در فرایند پیشرفت – دکتر سیدعلی نقی ایازی.
۴- چیستی عمل صالح از دیدگاه قرآن کریم – دکترسیدمصطفی احمدزاده؛
۵- تفسیر اجتهادی سوره تحریم –دکتر محمد خامهگر؛
۶- کشف استدلالی غرض سورههای قرآن کریم –دکتر محمد خامهگر.
۷- پژوهشی در عرفان حلقه و انرژی درمانی- دکتر محمدمسعود سعیدی؛
۸- عرفان در گرو حلقه- دکتر محمدمسعود سعیدی؛
آثار در دست نشر:
۱- مبانی تفسیر قرآن به قرآن – محمد بهرامی
۲- درآمدی بر هنجارسازی اجتماعی-سید محسن میرسندسی
۳- بررسی جامعهشناختی الگوی اسلامی پیشرفت براساس آموزههای قرآن با تأکید بر کنشهای پیشرفتزا – دکتر سیدعلی نقی ایازی؛
مقالات علمی ـ پژوهشی در سال ۹۷-۹۵:
۱- سنجش شیعهگری ابن مسیب – دکتر محمد خامهگر؛تحقیقات علوم و قرآن و حدیث، ش ۳۰
۲- فواید پیوستگی آیات از منظر موافقان و مخالفان – دکتر محمد بهرامی؛پژوهش های قرآنی ، ۱۳۹۵ ، ش۸۰
۳-شاخصهای کیفی عدالت از دیدگاه قرآن کریم – سیدمصطفی احمدزاده؛
۴- تأثیر کنش های اجتماعی در فرایند پیشرفت بر اساس آموزه های قرآن- دکتر سیدعلی نقی ایازی؛ پژوهشهای قرآنی،سال ۹۶،ش۸۵
۵- قاعده ترجمه لغات مشترک فارسی و عربی و بررسی آن در ترجمه های معاصر قرآن کریم-کاظم مصباح، پژوهشهای قرآنی،سال ۹۶،ش۸۴
۶- مدخل حقیقت نزول وحی در قرآن کریم- دکتر محمد خامهگر؛ دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،
۷- مدخل وحدت موضوعی سوره های قرآن- دکتر محمد خامهگر؛ دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،
۸-موانع پایبندی به هنجارها در قرآن کریم- سید محسن میرسندسی، پژوهش های قرآنی،سال ۹۶،ش
۹- هنجارسازی اجتماعی و تبلیغ دینی- سید محسن میرسندسی، اسلام و مطالعات اجتماعی،سال ۹۶،ش
۱۰- تفسیر مجمع البیان- محمد بهرامی، دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،
۱۱- تفسیر کنز العرفان- محمد بهرامی، دانشنامه جهانی شیعه و قرآن،سال ۹۶،
۱۲- اهمیت سنجی عدالت و امنیت- محمد بهرامی، پژوهش های قرآنی،سال ۹۶،ش
۱۳- کشف استدلالی ترتیب نزول سوره فتح با روش روایی اجتهادی،محمد خامه گر علمی -پژوهشی؛معارج۱۳۹۶،ش ۳
۱۴- نگاهی به چگونگی نزول سوره های قرآن کریم-محمد خامه گر،علمی پژوهشی-پژوهش های قرآنی،۱۳۹۶ ،ش۸
۱۵- ساختار هندسی سوره های قرآن و تأثیر آن در استنباط فقهی،محمد خامه گر مجموعه مقالات ۱۳۹۶،ش۱
۱۶- اصول و قواعد معناشناسی واژگان فقهی در تفسیر تسنیم -محمد خامه گر علمی تخصصی،فصلنامه معارج ۱۳۹۶،ش۴
۱۷- کشف استدلالی ساختار و غرض سوره تحریم با رویکرد جامع -محمد خامه گر علمی تخصصی نشریه پژوهش های نوین علوم قرآن و تفسیر۱۳۹۶،ش۲
۱۸- بررسی میزان همدلی گزارههای بنیادین جامعهشناسی، با دین اسلام- محمد مسعود سعیدی،مقاله در همایش۱۳۹۶
۱۹- معنای متن در قرآن پژوهی ابوزید و هرمنوتیک هرش، محمد بهرامی، کتاب قیم، علمی پژوهشی، بهار و تابستان ۱۳۹۷، شماره ۱۸، صص ۱۶۵-۱۸۴
۲۰- کارایی نظریه هالیدی در ترسیم انسجام متنی سورههای قرآن، محمد خامه گر، پژوهشهای قرآنی، بهار ۱۳۹۷، شماره ۸۶، صص ۴-۲۹
۲۱- بررسی وضعیت و زمینههای مصونیت فرهنگی در بین جوانان شهر مشهد، سیدمحسن میرسندسی، علوم اجتماعی (دانشگله علامه طباطبایی)، علمی پژوهشی، بهار ۱۳۹۷، شماره ۸۰، صص ۱۰۹-۱۳۶.
۲۲- تفسیر ساختاری سورۀ بینه با تبیین قواعد روش تفسیر ساختاری سوره های قرآن کریم، محمد خامه گر، مطالعات تفسیری، علمی پژوهشی، بهار ۱۳۹۸، شماره ۳۷، صص ۱۷۳-۱۹۰
۲۳- توانسنجی منطق فازی در تفسیر قرآن کریم، (با همکاری آقای دکتر سیّد مجید ظهیری)، فصلنامۀ جستارهایی در فلسفه و کلام، دانشکدۀ الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، شمارۀ۱۰۱، ۱۳۹۷.
۲۴- ترجمه و نقد مقالۀ انگلیسیِ «فهم ساختار موضوعی قرآن کریم: رویکرد چند متغیرۀ اکتشافی، نوشتۀ نجلا ثابت»، سید مصطفی احمدزاده (با همکاری آقای دکتر سیّد مهدی جباری نوقابی)، فصلنامۀ تخصصی مطالعات قرآن و حدیث سفینه، علمی ترویجی، شمارۀ ۶۰ ، موسسه فرهنگی نبأ مبین، ۱۳۹۷.
۲۵- تأثیر زیارت مشهدالرضا (علیهالسلام) بر کاهش بیتفاوتی اجتماعی دانشجویان (مطالعه موردی؛ دانشجویان دانشگاه آیتالله العظمی بروجردی)، سیدعلینقی ایازی، فرهنگ رضوی، علمی پژوهشی، پاییز ۱۳۹۷، شماره ۲۳.
۲۶- اهمیت سنجی عدالت و امنیت از منظر قرآن، محمد بهرامی، پژوهشهای قرآنی، علمی پژوهشی، بهار ۱۳۹۷، شماره ۸۶
۲۷- جامعه پذیری در نهاد خانواده بر اساس آموزه های قرآنی، سیدعلی نقی ایازی، ارائه شده در « همایش ملی خانواده و مسایل نو پدید»، اردیبهشت ۱۳۹۷، نمایه شده در پایگاه استنادی کنفرانس های کشور civilica
برگزاری همایش/ نشست/ کارگاه در سال ۹۷-۹۵:
۱- نشست معنویتهای نوظهور با تأکید بر عرفان حلقه
نوع: نشست ذیل پروژه/ موضوع: عرفان حلقه/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ تاریخ: ۱۴آذر ۱۳۹۵ / سطح: استانی
۲- دین و نوسازی،موضوع: معرفت شناسی، مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ تاریخ: ۳۰/۴/۹۷
۳- نشست معرفی و نقد کتاب«فرهنگ کاربردی واژگان قرآن:عربی- فارسی – انگلیسی» (از سلسله نشست های معرفی و نقد کتاب)/ ارائه دهندگان: دکتر شهره شاهسوندی و دکتر سعید نمازی زادگان/ ناقدین: آقایان حسین انصاری پور و سیدمحمد حسن مددی موسوی/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۱۸/۰۷/۱۳۹۷
۴- نشست معرفی و نقد کتاب «اصول و قواعد کشف استدلالی غرض سوره های قرآن » (از سلسله نشست های معرفی و نقد کتاب)/ ارائه دهنده: دکتر محمد خامه گر/ استاد ناقد: دکتر عباس اسماعیلی زاده (عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۳۰/۰۸/۱۳۹۷
۵- نشست تخصصی معرفی و نقد کتاب تفسیر اجتهادی سورۀ تحریم، ارائه دهنده: حجتالاسلام دکتر محمد خامه گر/ ناقد: حجتالاسلام سیدحسین هاشمی (مدرس و پژوهشگر جامعه المصطفی مشهد)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ تاریخ: ۲۱/۱۲/۱۳۹۷
۶- ترجمههای معاصر قرآن کریم و انتقال مفاهیم به مخاطبان ( بایسته ها وآسیب ها) (نشست دوم از سلسله نشستهای ضعف مرجعیت و حضور قرآن کریم در فرهنگ عمومی و تخصصی)/ حجت الاسلام والمسلمین کوشا (محقق و قرآن پژوه)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۱۶ بهمن ۱۳۹۷
۷- واکاوی ظرفیتها و ظرافتهای قصه در قرآن کریم (نشست سوم از سلسله نشستهای ضعف مرجعیت و حضور قرآن کریم در فرهنگ عمومی و تخصصی)/ حجتالاسلام والمسلمین جواد محدثی (محقق و نویسندۀ ادبیات دینی)/ مکان برگزاری: اتاق جلسات تخصصی/ زمان برگزاری: ۳۱/۰۴/۱۳۹۸
جوایز و آثار برگزیده:
۱- کتاب مطالعۀ جامعه شناختی رابطۀ اسلام شیعی و مردم سالاری دینی
نویسنده: دکتر محمدمسعود سعیدی/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: شایستۀ تقدیر/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ خراسان/ سطح جایزه: استانی
۲- کتاب اصول و مبانی تفسیر موضوعی
نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبه سوم کتاب سال حوزه/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ خراسان/ سطح جایزه: استانی
۳- مقاله نظریۀ سیستم ها و کارکردهای قرآنی آن
نویسنده: دکتر سید مصطفی احمدزاده با همکاری دکتر محمد حسن رستمی و محمد مهدی آجیلیان مافوق/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: مقام دوم همایش بین المللی قرآن و مطالعات میان رشته ای/ مرجع اعطاکننده: دانشگاه تهران- شورای عالی انقلاب فرهنگی- وزارت علوم تحقیقات و فناوری وسازمان فعالیت های قرآنی دانشگاهیان کشور/ سطح جایزه: ملی
۴- نشریه پژوهش های قرآنی
سردبیر: احمد ترابی،رتبه اول نشریات،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،۱۳۹۵
۵- نشریه پژوهش های قرآنی
سردبیر: احمد ترابی،رتبه سوم،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،۱۳۹۶
۶- مقاله کشف استدلالی ترتیب نزول سوره فتح با روش روایی- اجتهادی
نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ سوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی
۷- کتاب اصول و قواعد کشف استدلالی غرض سوره های قرآن
نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ دوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی
۸- مقالۀ نگاهی به چگونگی نزول سوره های قرآن کریم
نویسنده: دکتر محمد خامه گر/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ سوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی
۹- مقاله تأثیر کنش های اجتماعی در فرایند پیشرفت براساس آموزه های قرآن
نویسنده: دکتر سیدعلی نقی ایازی/ عنوان جایزه یا برگزیدگی: رتبۀ سوم سیزدهمین فراخوان آثار پژوهشی سال ۹۶-۹۷ حوزه علمیه خراسان/ مرجع اعطاکننده: مرکز مدیریت حوزۀ علیمۀ قم/ سطح جایزه: استانی