اخلاق محوری، پیش‌نیاز جدی استقرار عدالت سیاسی است.

دومین روز همایش بین‌المللی «عدالت و اخلاق در مکتب اهل‌بیت» با برگزاری چهار نشست و ارائه مقالات توسط محققان در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، به کار خود پایان داد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی؛ در دومین روز همایش بین‌المللی «عدالت و اخلاق در مکتب اهل‌بیت» که روز یکشنبه ۲۷ فروردین ۹۵ در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، محققان  در چهار نشست جداگانه به ارائه مقالات خود پرداختند.
 
در دوره امام رضا هر مسلک و مذهبی اجازه ورود به گفتگوی علمی و تمدنی داشت
در ابتدای نشست چهارم که به ریاست دکتر غلامرضا رئیسیان و دکتر علی یوسفی برگزار شد، دکتر سید علیرضا واسعی، دانشیار پژوهشکده اسلام تمدنی به ارائه مقاله خود با عنوان «نقش عدالت اجتماعی در شکوفایی علمی تمدن اسلامی عهد رضوی» پرداخت.
عضو هیئت‌علمی پژوهشکده اسلام تمدنی با اشاره به اینکه علوم در تمدن اسلامی ادواری را پشت سرنهاده و مراحل تکوین، رشد و شکوفایی، گسترش و به دنبال آن رکود و حتی به‌زعم برخی انحطاط را سپری کرده است، خاطرنشان کرد: تمدن شناسان، عهد مأمون عباسی را که بخشی از آن با حضور علمی امام رضا (ع) همراه است، دوره آغاز اوج‌گیری و نضج آن دانسته‌اند.
وی تصریح کرد: در دوره امام رضا (ع) چنین بستری فراهم‌شده بود، چون از یک‌سو همه افراد از هر مسلک و مذهبی می‌توانستند وارد گفتگوی علمی و تمدنی گردند، از سوی دیگر به‌نقد یافته‌ها و داشته‌های مسلمانان بپردازند و از آن مهم‌تر، آثار و نوشته‌های بیگانگان را که در ذهنیت مسلمانان اولیه ارزش اعتنا نداشتند، به زبان اسلامی برگردانده و در نشست‌های علمی و مناظره‌های جدی، با امکان برابر که حتماً نسبتی با فضای جامعه داشت، مورد چندوچون قرار دهند.
 
اخلاق محوری پیش‌نیاز جدی استقرار عدالت سیاسی است
در ادامه این نشست حجت الاسلام و المسلمین احمد واعظی، استاد گروه «فلسفه مضاف» دانشگاه باقرالعلوم (ع)، در همایش بین‌المللی «عدالت و اخلاق در مکتب اهل‌بیت» به ارائه مقاله با عنوان «عدالت سیاسی اخلاق محور» پرداخت.
وی تصریح کرد: «اگر واژه سیاسی را در ترکیب «عدالت سیاسی» قید تخصیص بدانیم در این صورت عدالت سیاسی به معنای جریان دادن و استقرار و فعلیت بخشیدن به عدالت در قلمرو و عرصه مناسبات و روابط سیاسی خواهد بود».
وی افزود: بنابراین، همان‌طور که «عدالت اقتصادی»، «عدالت قضایی و کیفری»، «عدالت آموزشی»، به عادلانه بودن روابط و مناسبات در کلان ساختارهای مختلف جامعه اشاره دارد، «عدالت سیاسی» نیز کلان ساختار مناسبات سیاسی جامعه را عادلانه می‌خواهد.
استاد دانشگاه باقرالعلوم بابیان اینکه افزود: مدّعای اصلی مقاله آن است که با مراجعه به منابع اسلامی و سیره معصومین روشن می‌شود که اخلاق محوری، ایمان به مبدأ و معاد، حق‌مداری و اعتقاد به کرامت انسان‌ها که از ویژگی‌های اصلی سیاست اسلامی است پیش‌نیاز جدّی استقرار عدالت سیاسی است.
واعظی افزود: این جامعه اخلاقی و بهره‌مند از نهادهای حافظ و مروّج اخلاق‌مداری است که می‌تواند در عمل پذیرای جلوه‌های مختلف عدالت سیاسی باشد.
 
راهنمایی‌های پیامبران راهی برای رسیدن به ایمان است
در پایان چهارمین نشست علمی، پروفسور اندرو نیومن، استاد دانشگاه ادینبرو اسکاتلند، به ارائه مقاله خود با عنوان «ایمان و غیب در احادیث ائمه و کتاب مقدس» پرداخت.
وی در ابتدا ضمن اشاره به کتاب خود با عنوان «عصر شکل‌گیری فقه شیعی: حدیث به‌عنوان گفتمانی بین قم و بغداد» (The Formative Period of Shi’i Law: Hadith as Discourse Between Qum and Baghdad)، در خصوص مقاله خود، گفت: در این مقاله ابتدا به اعتبار و سندیت حدیث خواهم پرداخت، همان‌گونه که پیش‌ازاین در کتابم از آن بحث کرده‌ام.
استاد دانشگاه ادینبرو با بیان اینکه «پس‌ازآن، مقاله به مسئله ایمان به غیب در سنت کتاب مقدس پرداخته و از بحث عهد جدید، کتاب «نامهٔ برای عبریان» شروع خواهد کرد»، افزود: ابتدا به محتوای این نامه خواهیم پرداخت و سپس بخش یازدهم از آن را، که در آن نویسنده از ایمان به‌عنوان «اعتماد به آنچه امیدش را در سر می‌پرورانیم و اطمینان به آنچه به چشم نمی‌بینیم» تعریف کرده است.
وی اظهار کرد: نویسنده این بخش از کتاب مقدس، سپس به این توجه دارد که چنین ایمانی را می‌توان در میان کار و از طریق راهنمایی به آن رسید. راهنمایی‌هایی که در کتاب مقدس از آن‌ها نام‌برده است ازجمله هابیل، خنوخ (ادریس)، نوح، ابراهیم، اسحاق، یعقوب، ساره، یوسف و موسی؛ کسانی که برای این کار مقدر شده بودند اگرچه هیچ‌کدامشان به چیزی که وعده‌اش به آن‌ها داده‌شده بود، نرسیدند.
نیمون با اشاره به قسمت دوم مقاله خود، و با بیان اینکه «در این بخش به احادیث امامان شیعه به‌ویژه آنچه شیخ صدوق جمع‌آوری کرده خواهد پرداخت»، افزود: ابتدا به محتوای احادیث شیخ صدوق، در موضوع غیب، خواهیم پرداخت و سپس به مقایسه آن‌ها با آنچه نویسنده «نامه‌ای برای عبریان» نوشته و قرن‌ها پیش از شیخ صدوق بنیاد نهاد، می‌پردازیم.
سومین همایش بین‌المللی «عدالت و اخلاق در مکتب اهل‌بیت(ع) با تأکید بر سیره و آموزه‌های امام‌رضا علیه‌السلام» از سری برنامه‌های مرتبط با پایتختی مشهد برای فرهنگ اسلامی و بخش دانشگاهی جشنواره بین‌المللی امام‌رضا علیه‌السلام  که از روز گذشته در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد آغاز شده‌بود، امروز با برپایی ۴ نشست علمی جداگانه به کار خود پایان داد و در پایان هر نشست پرسش و پاسخی بین ارائه‌دهندگان و حضار صورت گرفت.
گفتنی است این همایش پیش از این و در طول ماه‌های گذشته، شش پیش‌نشست تخصصی در داخل و خارج کشور داشته است.