- چکیده
جنوب شرقِ آسیا به‌عنوان منطقه‌ای استراتژیک محسوب می‌شود که پرجمعیت‌ترین کشورهای مسلمان را در خود جای داده است. این منطقه از قرون اولیه‌ی اسلامی، به‌دلیل قرار گرفتن در مسیر کشور چین، مورد توجه دریانوردان و سیاحان و تاجران مسلمان قرارگرفت، تا جایی‌که در برهه‌هایی نیز حکومت‌هایی اسلامی در این مناطق تشکیل شده است. با وجود اهمیت این مناطق، تا قرن هفتم هجری در منابع تاریخی و جغرافیاییِ فارسی توجه کمی به‌این سرزمین‌ها شده بود. از آن به‌بعد، با استیلای مغول بر ایران و تشکیل حکومت‌های مسلمان در هندوستان، توجه مسلمانان و ایرانیان به‌این منطقه، نسبت به‌دوره های قبل، بیشتر شد. این جغرافی دانان و مورخان، غالبا با انگیزه های بازرگانی، سیاسی، مذهبی و علمی به‌مناطق جنوب شرق آسیا توجه داشتند. آن‌ها اطلاعات خود را از سه راه کسب می‌کردند: مسافرت، کسب آگاهی از دریانوردان و سیاحانی که به‌این مناطق رفت‌وآمد داشتند و استناد به‌برخی منابع جغرافیایی و تاریخیِ متقدم نظیر منابع عربی. مهم ترین شهرها و مناطقی که این منابع، اطاعاتی در مورد آن ها را در اختیار ما قرار می دهند، عبارت است از: «آچه»، «مجمع‌الجزایر آندامان و نکوبار»، «برطاییل»، «پیگو»، «جاوه»، «جزیره طلا»، «لاموری»، «زابج»، «سلاهط»، «سیلان»، «سیام»، «صنف»، «فنصور»، «قمار»، «کاله»، «مرگی»، «منیله» و «واق واق». در این پژوهش، با استفاده از منابع و پژوهش های جدید، همه‌ی این مناطق در حد امکان با مناطق امروزیِ جنوب شرقِ آسیا تطبیق داده می شود.
