سهم پژوهش از بودجه دستگاه ها؛ صفر درصد!

اختصاص سهمی از درآمد های دستگاه ها وشرکت های دولتی به پژوهش به عنوان یک بند قانونی از سال ۸۶با هدف افزایش بودجه پژوهش کشور و در پی آن افزایش سهم اعتبارات پژوهشی از تولید ناخالص داخلی پا به قانون بودجه سالانه گذاشت و طی آن، دستگاه های اجرایی موضوع ماده (۱۶۰) قانون برنامه چهارم توسعه مکلف به اختصاص یک درصد و مجاز به اختصاص حداکثر ۴ درصد اعتبارات هزینه ای خود به منظور انجام امور پژوهشی شدند.

اما متاسفانه مرور وضعیت اجرای این بند قانونی طی سنوات گذشته  همواره  بیانگر عملکرد بسیار ضعیف دستگاه ها درعملیاتی کردن این قانون است. به طور نمونه ؛ در شرایطی که چندی پیش معاون وزیر علوم از تحقق سهم  کمتر از  5  درصدی این بودجه در سال ۹۴ خبر داده بود ، اکنون درحالی که ۳ماه تا پایان سال باقی است؛ وی از عدم ابلاغ آیین نامه اجرایی این قانون از سوی رئیس جمهوری خبر داد و در عین حال گفت: با توجه به عدم ابلاغ این آیین نامه اجرایی ؛ هیچ عملکردی از محل اجرای این قانون و اختصاص یک درصد اعتبارات دستگاه ها به پژوهش در سال جاری نداشته ایم .دکتر احمدی که در نشست خبری هفته پژوهش سخن می گفت ؛ در پاسخ به خراسان درباره عملکرد دستگاه‌های اجرایی درراستای اجرای قانون اختصاص یک درصد از اعتبارات به پژوهش در سال جاری  خاطر نشان کرد: به منظور  اجرایی شدن این قانون  در سال جاری،آیین‌نامه اجرایی را تدوین و برای تایید نهایی و ابلاغ به رئیس‌جمهور ارسال کردیم ولی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به این آیین نامه  ایراد گرفت اما مجددا اشکال وارد شده به آیین‌نامه را بازپس گرفت، با این حال تاکنون این آیین‌نامه ابلاغ نشده؛ از این رو اجرای قانون یک درصد متوقف شده، تا این آیین‌نامه تعیین‌تکلیف شود. براین اساس در سال جاری، اجرای این قانون  تا این لحظه  هیچ عملکردی نداشته است و امیدواریم با امضای آیین‌نامه قانون یک درصد توسط  رئیس‌جمهور شاهد اجرایی شدن آن باشیم. معاون پژوهشی وزارت علوم همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره بودجه پژوهشی سال  ۹۶ گفت : بودجه سال ۹۶هنوز نهایی نشده و به مجلس ارائه نشده است لذا از جزئیات آن اطلاع دقیقی ندارم .وی در ادامه با اشاره به برنامه های هفته پژوهش امسال که از ۲۱ تا ۲۷ آذر برگزار می‌شود؛ از رونمایی  ۴۰ طرح تحقیقاتی در هفته پژوهش و در نمایشگاه پژوهش وفناوری خبر داد .وی به حجم قرار داد های منعقد شده در نمایشگاه پژوهش وفناوری ۲سال گذشته اشاره کرد و افزود: طی سال ۹۳ در نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فناوری ۱۸ قرارداد با اعتبار۲۳ میلیارد تومان و  در سال ۹۴، ۲۹  قرارداد با اعتبار ۴۱ میلیارد تومان بین فناوران وصاحبان صنایع منعقد شد که پیش بینی می کنیم در نمایشگاه امسال ۱۰۰ میلیارد تومان قراردادمنعقد شود.وی در ادامه از عرضه ۵هزار و ۶۰۰ طرح ودستاورد پژوهشی درنمایشگاه دستاوردهای پژوهش وفناوری طی روز های ۲۴ تا ۲۸ آذر خبرداد و با اشاره به برگزاری مراسم تجلیل از پژوهشگران  و فناوران برتر کشور در هفته پژوهش افزود : از میان ۲۰۰ پرونده ارسالی به وزارت علوم در مجموع ۱۵ پژوهشگر برگزیده و ۵ فناور برتر تعیین شده اند که در مراسم تجلیل از پژوهشگران برگزیده در دانشگاه شهید بهشتی معرفی می شوند.احمدی با اشاره به برنامه های استانی هفته پژوهش نیز گفت: برنامه های استانی با مسئولیت استانداران و دبیری دانشگاه های مادر آغاز شده است و در پایان نیز از ۳استاندار و ۳ دبیر استانی برگزیده در حوزه پژوهش تقدیر خواهد شد.