«پژوهشکدۀ اسلام تمدنی» از پژوهشکده های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که از سال ۱۳۹۵ با تصویب پژوهشگاه و تأیید هیئت امنای دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه قم، با این عنوان مذکور و با تعریف مأموریت جدید فعالیت خود را آغاز کرد.
این نهاد پژوهشی، پیش از این، از سال ۱۳۶۸ در قالب معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، فعالیت های پژوهشی خود را با همراهی گروهی از پژوهشگران زبدۀ حوزه و دانشگاه آغاز کرده بود و بعدها در مسیر سازمان پذیری، با عنوان مرکز پژوهش های علوم اسلامی و انسانی به ادامۀ فعالیت پرداخت و با برنامه ها و اقداماتی مختلف کوشید تا در تولید علم، تعمیق فکر و ترویج فرهنگ اسلامی، نقش آفرینی کند.
برگزاری نشست های فاخر علمی، گفتگوها و مناظره های چالشی، نقد کتاب و فیلم، دوره های کارگاهی، نوشتن مقاله و تألیف کتاب، گونه های فعالیتی این بخش پژوهشی بود که به واقع در نوع خود بی نظیر می نمود. تا آنجاکه محققان و دغدغه مندان آشنای به مرکز، آن را به مثابه نقطۀ امید خویش می دانستند. این مرکز در طول بیش از دو دهه فعالیت با استفاده از ظرفیتهای حوزۀ علمیۀ خراسان و دانشگاههای منطقه، پژوهش هایی را در شاخه های مختلف علوم اسلامی و انسانی همچون مطالعات قرآنی، حکمت و کلام اسلامی، علوم اجتماعی، تاریخ، فقه و ادبیات سامان داد که برخی از آنها در مجامع رسمی و علمی به کسب افتخار و رتبه و دریافت امتیازهای علمی گردید.
دستاورهای پژوهشی و مسأله محور مرکز پژوهشی موجب شد تا کوششی جدی در جهت رسمیت بخشی آن صورت گیرد. نتیجۀ این تلاش ها، با پی گیری های چندین ساله، هم فکری و همراهی اعضای محترم هیأت علمی و مسئولین دفتر خراسان منجر به تأسیس «پژوهشکدۀ اسلام تمدنی» با اهداف، مأموریت و ساختار جدید شد.
«پژوهشکدۀ اسلام تمدنی» همان طور که از عنوان آن برمی آید مطالعات و پژوهش های معطوف به توانایی اسلام در ساخت تمدن پاسخگو و درخور نیازهای همه جانبه انسانی را در دستور کار دارد و طبعاً بر آورده ها، داشته ها، یافته ها و ظرفیت های اسلام در گذشته، حال و آینده متمرکز است و می کوشد تا اسلام را آن گونه که شایسته آن است در عرصه کارآمدی اش بررسی و معرفی نماید، به همین سبب و در راستای تحقق اهداف سازمانی، چهار گروه پژوهشیِ «قرآن و مطالعات اجتماعی»، «فقه کاربردی»، «هنر و تمدن اسلامی» و «حکمت و کلام جدید» را با رویکردهای تخصصی در ساختار خود باز تعریف کرده است.
هم اکنون پژوهشکدۀ اسلام تمدنی با ریاست آقای دکتر سیدمصطفی احمدزاده(استاد یار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) و فعالیت مستمر «شورای پژوهشی پژوهشکده»؛ «اداره امور پژوهشی اداره کل پژوهش، «اداره پژوهشی پژوهشکده،»؛ «اداره کتابخانه و اطلاع رسانی» و «اداره نشریات و فصلنامه ها»؛ عضویت تمام وقت سیزده هیئت علمی رسمی، همچنین همکاری شمار زیادی از پژوهشگران و اعضای هیئت علمی دانشگاه های مختلف؛ در پیِ انجام مأموریت سازمانی در تلاش است.
این پژوهشکده تاکنون یکصد و سی و شش جلد اثر علمی(یکصد و یازده عنوان )، در قالب کتاب منتشر کرده که برخی از آن ها در جلدهای متعدد است. همچنین چهار مجله علمی نیز با عناوین: «فصلنامۀ علمی- پژوهشی پژوهش های قرآنی»؛ «فصلنامۀ علمی- تخصصی مطالعات ادبی متون اسلامی»؛ «دوفصلنامۀ علمی- پژوهشی پژوهش های عقلی نوین»؛ «دوفصلنامۀ علمی – ترویجی سیره پژوهی اهل بیت (ع)» را برابر زمان بندی تعیین شده منتشر می کند.
تأمین پشتوانههای علمی تمدن نوین اسلامی ـ ایرانی از طریق نگرش به اسلام به مثابه دین تمدنساز و توانمند در پربایی جامعه متعالی.
پژوهش در زمینه های:
- مبانی هنر و تمدن اسلامی با رویکرد به الگوی توسعه اسلامی ـ ایرانی؛
- بازسازی منطق، روششناسی و مدل نواندیشی دینی در تمدن نوین اسلامی؛
- تفسیر اجتماعی قرآن کریم معطوف به نیازهای تمدّن نوین اسلامی؛
- ساختارهای علم فقه، فقه شهرنشینی، فقه مذاهب و نقد سلفیه.
پژوهش در زمینه های:
- پیشینۀ تمدن اسلامی ـ ایرانی در حوزۀ علوم، تشکیلات و هنر؛
- بنیادهای نظری تمدن اسلامی ـ ایرانی؛
- آموزههای قرآنی معطوف به ایجاد جامعه متعالی ؛
- پاسخ فقه شیعی به نیازهای تمدنی دنیای جدید.
جناب آقای دکتر سیدمصطفی احمدزاده
اسامی اعضای هیئت علمی گروههای پژوهشی پژوهشکده اسلام تمدنی:
دکتر محمد باغستانی کوزهگر |
گروه هنر و تمدن اسلامی(مدیر گروه) |
دکتر سیدعلیرضا واسعی |
گروه هنر و تمدن اسلامی |
گروه هنر و تمدن اسلامی |
|
حجت الاسلام و المسلمین علی شفیعی |
گروه فقه کاربردی(مدیر گروه) |
دکتر سیدمحمد حسینی |
گروه فقه کاربردی |
دکتر سیدمجید ظهیری ممقانی |
گروه حکمت و کلام جدید(مدیرگروه) |
دکتر سیدعباس صالح شریعتی |
گروه حکمت و کلام جدید |
دکتر محمدمسعود سعیدی |
گروه حکمت و کلام جدید |
گروه قرآن و مطالعات اجتماعی |
|
دکتر سیدمصطفی احمدزاده |
گروه قرآن و مطالعات اجتماعی(مدیر گروه) |
دکتر سیدعلی نقی ایازی |
گروه قرآن و مطالعات اجتماعی |
گروه قرآن و مطالعات اجتماعی |
|
دکتر محمد خامه گر |
گروه قرآن و مطالعات اجتماعی |
- دکتر سید مصطفی احمدزاده– استادیار، رئیس پژوهشکده اسلام تمدنی(رئیس جلسه)
- مجتبی فانی؛ رئیس اداره امور پژوهشی پژوهشکده اسلام تمدنی(دبیر جلسه)
- دکتر سید مجید ظهیری ممقانی– استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
- دکتر محمد باغستانی کوزه گر- استادیارپژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
- محمد بهرامی– استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
- حجت الاسلام علی شفیعی– استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
- حجت الاسلام دکتر مهدی ابراهیمی– استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد
- دکتر محمد تقی فخلعی– استاد دانشگاه فردوسی مشهد
- حجت الاسلام دکتر غلامرضا صدیق اورعی– دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
- دکتر جهانگیر مسعودی- دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
- دکتر عبدالرحیم قنوات – دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
- دکتر سید مصطفی احمدزاده – مدیرکل پژوهش و رئیس پژوهشکده اسلام تمدنی(رئیس جلسه)
- عباسعلی نصرآبادی– رئیس اداره امورپژوهشی اداره کل پژوهش(دبیر جلسه)
- مجتبی فانی– رئیس اداره امور پژوهشی پژوهشکده اسلام تمدنی
- وحید شریفی– رئیس اداره کتابخانه و اطلاع رسانی
- حجت جعفری- رئیس اداره نشریات و فصلنامه ها
- دکتر محمد باغستانی کوزه گر- مدیر گروه هنر و تمدن اسلامی
- حجت الاسلام علی شفیعی– مدیر گروه فقه کاربردی
- دکتر سیدمجید ظهیری ممقانی- مدیر گروه حکمت و کلام جدید
- دکتر سید مصطفی احمدزاده– رئیس پژوهشکده اسلام تمدنی- رئیس جلسه
- دکتر جهانگیر مسعودی- دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد- عضو کارگروه
- دکتر محمد مسعود سعیدی– استادیار گروه حکمت و کلام جدید پژوهشکده اسلام تمدنی- عضو کارگروه
- مجتبی فانی– رئیس اداره امور پژوهشی پژوهشکده اسلام تمدنی- دبیر جلسه